Jan Paweł II w Tatrach i Zakopanem - Miejsca związane z Papieżem

Wizyty Papieża Jana Pawła II zostawiły trwały ślad w Tatrach i Zakopanem. Poniżej miejsca i szlaki, które odwiedził ten znakomity gość, podczas pielgrzymek na Podhale.

Papież w Zakopanem na Podhalu i w Tatrach

W dniach 4-7 czerwca 1997 r. odbyła się długo wyczekiwana wizyta Jana Pawła II w Zakopanem. Ojciec Święty bawił w mieście po raz pierwszy podczas pielgrzymki, chodź, poprzednio odwiedzał Tatry. W roku 1983 spędził kilka godzin w Dolinie Chochołowskiej podczas pamiętnego spotkania z Lechem Wałęsą, a w czerwcu 1998 r. w trakcie pobytu na Słowacji, odbył wycieczkę do Doliny Wielickiej w Tatrach Wysokich oraz przeleciał w śmigłowcu nad górami.

W trakcie pamiętnej pielgrzymki w czerwcu 1997 r. Papież mieszkał w trzy dni Księżówce — domu rekolekcyjnym Konferencji Episkopatu Polski, pełniącego ośrodka wypoczynkowego dla księży.

W trakcie wizyty odbył wycieczkę śmigłowcem nad Podhalem, Orawą i Spiszem a po południu tego dnia odwiedził Morskie Oko.

Najważniejszą uroczystością podczas zakopiańskiej wizyty Ojca Świętego była msza św., którą odprawił na stadionie Wielkiej Krokwi. Na trybunach skoczni narciarskiej i okolicznych łąkach zgromadziło się ponad 300 tyś. wiernych, było to największe zgromadzenie ludzkie w historii Zakopanego. W trakcie nabożeństwa zagrała kapela góralska składająca się ze 150 góralskich muzykantów.

Pod wieczór Papież wyjechał wagonikiem kolejki linowej na Kasprowy Wierch. W ostatnim dniu pielgrzymki Jan Paweł II dokonał uroczystej konsekracji kościoła Matki Boskiej Fatimskiej na Krzeptówkach.

Trzecia wizyta papieża Jana Pawła II pożegnalna z Jego ukochanymi górami miała miejsce podczas ósmej pielgrzymki do kraju 19 sierpnia 2002 r. Podczas ostatniego dnia pobytu Ojciec Święty odbył lot na pokładzie śmigłowca nad Tatrami i Giewontem. Wydarzenie to zbiegło się ze 101 rocznica postawienia krzyża na Giewoncie.

Trwałym śladem obecności św. Jana Pawła II w Tatrach Zachodnich są pielgrzymki mieszkańców Gminy Kościelisko i turystów na Siwą Polanę i do Doliny Jarząbczej oraz bieg „Śladami Jana Pawła II w Dolinie Chochołowskiej”.

Miejsca jakie odwiedził Jan Paweł 2 w czasie pielgrzymki

Skocznia narciarska Wielka Krokiew

Nazwa krokiew kojarzy się niemal wszystkim z wielką skocznią narciarska w Zakopanem, chociaż pierwotnie była to i jest nazwa reglowego, lesistego szczytu, leżącego między dolinami Bystrej i Białego, na którego zboczach zbudowano właśnie skocznię.

Projekt skoczni wykonał dyrektor szkoły Przemysłu Drzewnego i pomysłodawca parku sportowego w Zakopanem Karol Stryjeński, natomiast projekt techniczny przygotował sprowadzony w tym celu do Zakopanego szwedzki inżynier Sellström. Budowę skoczni ukończono w roku 1925, a w marcu tegoż roku rozegrano na niej pierwszy konkurs skoków. Pierwszym rekordzistą skoczni został zakopiański skoczek Stanisław Gąsienica-Sieczka, uzyskując 36 i pół metra.

Trzykrotnie rozgrywano na Wielkie Krokwi zawody w ramach Mistrzostw Świata FIS 1929, 1939 i 1962. W 1929 roku przeprowadzono pierwsza w historii Polskiego Radia transmisję na żywo z konkursów skoków w Zakopanem. 1962 roku podczas konkursu skoków pod Wielką Krokwią zebrał się nieprzebrany tłum kibiców, szacowany na ponad 100 tys. osób.

Skocznię kilkukrotnie przebudowywano, wyposażając ją w nowe trybuny, wykładając zeskok igelitem, a ostatnio zbudowano nowoczesne oświetlenie, kolej krzesełkową i nowy pawilon. Rekord skoczni należy do Japońskiego skoczka Yukiya Sato i wynosi 147 metrów. Skocznia nosiła dawniej imię swojego projektanta Karola Stryjeńskiego, a od 1989 roku nosi imię najwybitniejszego polskiego skoczka przed epoką Adama Małysza i Kamila Stocha — Stanisława Marusarza.

Niezapomnianym wydarzeniem i największym ludzkim zgromadzeniem w historii Zakopanego była msza święta, którą odprawił na stadionie pod Wielką Krokwią 6 czerwca 1997 roku Papież Jan Paweł II. Przybyło wówczas pod skocznie, jak się szacuje, ponad 300 tys. osób. Podczas nabożeństwa Papież beatyfikował dwie siostry zakonne: Bernardynę Jabłońską i Marię Karłowską, górale złożyli Papieżowi Hołd Podhalan, grała osiemdziesięcioosobowa muzyka góralska.

Księżówka przy Alei Przewodników Tatrzańskich

Obecnie budynek Księżówki pełni rolę Domu Rekolekcyjnego Konfederacji Episkopatu Polski, w praktyce spełnia funkcję ośrodka wypoczynkowego dla księży katolickich. Obecnie swoją formę zawdzięcza przebudowie w latach 90. XX wieku.

Najstarsza, drewniana, część domu stojąca przy Alei Przewodników tatrzańskich pod numerem 2, pochodzi z roku 1875. Od 1877 właścicielką domu zwanego Adasiówką była hrabina Róża Raczyńska, która mieszkała tu ze swoim synem Adamem dla podreperowania jego zdrowia (od imienia syna pochodziła nazwa domu).

Później budynek ten dzierżawił i mieszkał w nim wraz z matką Władysław hrabia Zamoyski. W tym miejscu miała swoją siedzibę szkoła pracy Domowej Kobiet generałowej Jadwigi Zamoyskiej. Na początku XX wieku Adasiówkę kupił doktor Bronisław Chwistek z zamiarem prowadzenia w niej zakładu leczniczego dla nerwowo chorych.

Dom stał się własnością Kościoła w roku 1909, zakupiło go polskie Towarzystwo Kapłanów Katolickich i przekształciło w zakład wypoczynkowy i sanatorium dla księży. Wówczas zmieniono nazwę obiektu na Księżówkę i znacznie rozbudowano. W ciągu minionych 100 lat Księżówkę odwiedziło wielu znanych kapłanów i biskupów. Wielokrotnie gościł tu prymas Polski Stefan Wyszyński oraz kardynałowie Adam Sapiecha i Karol Wojtyła. Regularnie odbywają się tu rekolekcje dla księży, często w Księżówce obradują biskupi w ramach Konfederacji Episkopatu Polski. Karol Wojdyła, jako biskup i kardynał, bywał tu wielokrotnie w latach 60 i 70 ubiegłego wieku.

W trakcie pamiętnej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski i na Podhale w czerwcu 1997 roku Papież spędził tu trzy dni. 4 czerwca 1997 roku we środę wieczorem Papież przyleciał do Zakopanego prosto z Częstochowy. Śmigłowiec z papieżem wylądował na stadionie Centralnego Ośrodka Sportu nieopodal Księżówki. Apartament papieski został zachowany w kształcie, w jakim pozostawił go po swojej wizycie Jan Paweł II. Z ogrodu Księżówki pochodzi wielki świerk, który w grudniu 1997 roku zawieziono do Rzymu, gdzie stanął jako świąteczna choinka na Palcu Świętego Piotra. Tu wreszcie, w parku otaczającym Księżówkę, postawiono granitowy pomnik Papieża-pielgrzyma. Dom jest obiektem zamkniętym, ale podczas niedzielnej mszy świętej można zobaczyć ładną, zabytkową kaplicę mieszcząca się na piętrze najstarszej części budynku.

Kaplica i dom sióstr Urszulanek w Jaszczurówce

W 1932 roku współwłaścicielka willi Koci Borek w Jaszczurówce wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Urszulanek i przekazała zgromadzeniu należącą do niej część domu.

Rok później wykupiono pozostałą część, a przed wojną siostry wybudowały obok murowany dom zakonny z kaplicą, poświęcony w 1938 roku. Od początku siostry prowadziły w domu ochronkę dla dzieci, po wojnie dom dziecka, a później — do dzisiejszego dnia przedszkole.

Od 1965 roku biskup krakowski Karol Wojtyła niemal co roku spędzał w domu sióstr Urszulanek pierwszy tydzień stycznia, czyli swoje zimowe wakacje. Z tego miejsca wyruszał na narciarskie i piesze wycieczki. Czasem bywał ty także w trakcie roku w czasie krótkich wizyt poświęconych na wypoczynek.

Jan Paweł II odwiedził siostry Urszulanki w Jaszczurówce wieczorem w czwartek 5 czerwca 1997, kiedy wracał z Morskiego Oka. Kilka minut spędził w swoim pokoju, w którym bywał zimą przez wiele lat. Dawny pokój Karola Wojtyły w klasztorze sióstr Urszulanek pozostaje w takim stanie, w jakim pozostawił go podczas ostatniej swojej wizyty w 1978 roku.

Kościół Świętego Krzyża

Świątynia została wybudowana w latach 1982-1991 według projektu Witolda Cęckiewicza na działce ofiarowanej przez braci Jana, Józefa i Stanisława Trzebuniów. Kościół został konsekrowany 14 października 1991 roku przez kardynała Franciszka Macharskiego.

Stąd dwa razy w roku 19 sierpnia i 14 września wyruszają uroczyste pielgrzymki na Giewont. 19 sierpnia przypada rocznica poświęcenia krzyża na Giewoncie, który został tam postawiony w 1901 roku. Kościół Świętego Krzyża jest częstym miejscem koncertów muzyki klasycznej. Występowało w tym miejscu wielu artystów światowej sławy z kompozytorem i dyrygentem Henrykiem Mikołajem Góreckim na czele.

jan Paweł 2 gościł w kościele Świętego Krzyża 6 czerwca 1997 roku rano z krótką wizytą przed odprawieniem mszy świętej na stadionie pod Wielką Krokwią. Spotkał się tu z ludźmi chorymi z zakopanego i okolic. Dziś w kościele przechowywane są relikwie Jana Pawła II.

Sanktuarium Najświętszej Rodziny

Kościół pod wezwaniem Najświętszej Rodziny został konsekrowany w 1899 roku, ale jego budowę rozpoczął kilkanaście lat wcześniej pierwszy proboszcz zakopanego ksiądz Józef Stolarczyk. Decyzja o powstaniu nowego kościoła była faktem, że Stary Kościół stojący przy ulicy Kościeliskiej stawał się już za ciasny dla rozrastającego się Zakopanego.

Budowa nie szła najlepiej, brakowało pieniędzy i rak do pracy. Podobno, dopiero kiedy ksiądz Stolarczyk zaczął zadawać pokutę za złamanie szóstego przykazania przywiezienie fury kamienia na budowę nowego kościoła, plac szybko zapełnił się potrzebnym materiałem. Budowę po śmierci proboszcza kontynuował jego następcą ksiądz Kazimierz Kaszelewski.

Bryła trzynawowego kościoła utrzymana jest w stylu neoromańskim. Wystrój kościoła ma charakter eklektyczny i jest ilustracja ścierania się w ówczesnym Zakopanem witkiewiczowskiego „stylu zakopiańskiego” z tak zwanym „sposobem zakopiańskim” lansowanym przez dyrektora szkoły Przemysłu Drzewnego Edgarda Kovatsa. Ksiądz Kaszelewski pomimo wstępnych deklaracji wydawał się bardziej sprzyjać Kovatsovi.

Dlatego też w stylu zakopiańskim jest utrzymana jedynie ołtarz w kaplicy Matki Boskiej Różańcowej w lewej nawie kościoła oraz kaplica św. Jana Chrzciciela ufundowana przez Zygmunta Gnatowskiego, właściciela willi Koliba, w całości starannie zaprojektowanej przez Stanisława Witkiewicza i wykonana przez jego współpracowników. Jest to jeden z najcenniejszych zabytków stylu zakopiańskiego. Mimo że kościół ma już ponad sto lat i zbudowano po nim w Zakopanem szereg współczesnych kościołów, to i tak zakopiańczycy nazywają go do dziś Nowym Kościołem.

Jan Paweł 2 odwiedził kościół Najświętszej Rodziny w południe 7 czerwca 1997 roku i spotkał się tam z grupą dzieci, które tego roku przystąpiły do sakramentu pierwszej komuni świętej.

Sanktuarium Matki Boskiej Fatimskiej na Krzeptówkach

Księża pallotyni przybyli na Krzeptówki w roku 1950. W 1957 roku wybudowali tu duży dom zakonny z kaplicą pod wezwaniem Niepokalanego Serca Maryi. W 1961 roku biskup krakowski Karol Wojtyła poświęcił na Krzeptówkach kopię figury Matki Boskiej Fatimskiej przekazana prymasowi Wyszyńskiemu z Portugalii przez biskupa Fatimy.

W czasie solidarności i stanu wojennego był tu ośrodek duszpasterski dla inteligencji zakopiańskiej. W stanie wojennym trzykrotnie wypoczywał u pallotynów na Krzeptówkach przywódca zdelegalizowanej Solidarności Lech Wałęsa z rodziną.

Po zamachu na życie Jana Pawła II na Placu św. Piotr 13 maja 1981 roku, powstała idea budowy nowego kościoła, jako wotum wdzięczności za ocalenie życia Ojca Świętego. 13 maja 1989 metropolita krakowski kardynał Franciszek Macharski wmurował na Krzeptówkach kamień węgielny, pochodzący z grobu Św. Piotra w Watykanie. Projektantem kościoła był Stanisław Tylka z Zakopanego. Budowę ukończono w 1992 roku, a kościół konsekrował kardynał Macharski 13 maja tegoż roku.

Ojciec Święty Jan Paweł II odwiedził kościół na Krzeptówkach 7 czerwca 1997 roku, ponownie go konsekrował i odprawił tu mszę. Po nabożeństwie na terenie domu zakonnego spotkał się z byłym prezydentem RP Lechem Wałęsą. A sanktuarium stało się z czasem najpopularniejszym w Polsce miejscem kultu Matki Boskiej Fatimskiej. Do parku na tyłach kościoła przeniesiono ołtarz spod Wielkiej Krokwi, zaprojektowany przez artystę Marka Szalę, profesora Zespołu Szkół Plastycznych imienia Antoniego Kenara, przy którym Papież odprawił mszę świętą 6 czerwca 1997 roku.

Po śmierci papieża jest to również jedno z najważniejszych miejsc związanych z kultem świętego Jana Pawła II. To najpopularniejszy ośrodek pielgrzymkowy na Podhalu, odwiedzany rocznie przez półtora milionów pielgrzymów.

Morskie Oko

To największe jezioro w tatrach, przez wielu uważane jest także za najpiękniejsze. Od początku turystycznej penetracji Tatr Morskie oko było jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc. Również dzisiaj jest to bez wątpienia najbardziej popularny cel wycieczek tatrzańskich, odwiedzany w sezonie przez kilka tysięcy osób dziennie. Otacza je imponujący łańcuch szczytów przekraczających ponad 2000 metrów a nieopodal — nad Czarnym Stawem wznosi się najwyższy szczyt Tatr Polskich — Rysy.

Nad brzegiem jeziora już od początku XIX wieku istniały rozmaite budynki dające schronienie turystom. Obecne schronisko zostało zbudowane w stylu zakopiańskim na morenie Morskiego Oka w roku 1908.

W czwartek 5 czerwca 1997 r. około godziny 18:00 Jan Paweł 2 przyjechał samochodem nad Morskie Oko. Spotkał się tam z ludźmi gór i pracownikami schroniska, oglądał imponująca panoramę szczytów wznoszących się nad taflą jeziora.

Kaplica na Wiktorówkach

Na Wiktorówkach, w lesistym zboczu Doliny Złotej w Tatrach Wysokich, stoi drewniana kaplica pod wezwaniem Matki Boskiej jaworzyńskiej Królowej Tatr. Według tradycji w tym miejscu w roku 1860 pasterka Marysia Murzańska zobaczyła pośród smreków jaśniejącą postać Matki Boskiej.

To prywatne objawienie dało początek kultu Matki Boskiej Jaworzyńskiej. W zbudowanej tu później kaplicy bywają podhalańscy górale i ludzie związani z Tatrami — przewodnicy, ratownicy, taternicy i turyści. Bywał tu wielokrotnie w latach swojej biskupiej posługi Karol Wojtyła, który odwiedzał sanktuarium na Wiktorówkach także jako turysta i narciarz.

W czwartek 5 czerwca 1997 roku rano Papież z zakopanego poleciał śmigłowcem na Babią Górę, a następnie przeleciał nad Rokicinami i Nowym Targiem udając się w kierunku Pienin. Po obejrzeniu z góry zapory w Czorsztynie i obydwu zamków papieski śmigłowiec poleciał w kierunku Rusinowej Polany. Jednak ze względu na dużą liczbę osób zebranych na polanie śmigłowiec nie wylądował, wstępnie planowana wizyta Ojca Świętego na Wiktorówkach nie doszła do skutku.

Kasprowy Wierch, gdzie wyjechał kolejką

Kolej linowa na Kasprowy Wierch została zbudowana w 1936 roku w rekordowo krótkim czasie siedmiu miesięcy. Inicjatorem budowy kolejki był Aleksander Bobkowski, oficer Wojska Polskiego, narciarz, prezes Polskiego Związku Narciarskiego, a prywatnie zięć prezydenta RP Ignacego Mościckiego. W celu prowadzenia tej inwestycji powołano do życia spółkę Linkolkasprowy.

Ogromnym wysiłkiem, pracując na trzy zmiany, około tysiąc robotników prowadziło pracę w trudnych, przez długi czas zimowych, warunkach. Budowę rozpoczęto 1 sierpnia 1935 roku, a już 26 lutego 1936 roku ruszyła kolej z Kuźnic do Myślenickich Turni. Pierwszy wagonik dojechał na Kasprowy Wierch w niedzielę, 15 marca 1936 roku po 227 dniach budowy. Kolej linowa na Kasprowy Wierch była pierwszym tego typu urządzeniem w Polsce i pierwszym w całych Tatrach.

Modernizacja kolei została przeprowadzona w ciągu dwóch sezonów, po siedemdziesięciu latach jej bezawaryjnego funkcjonowania. Prezydent RP Lech Kaczyński dokonał uroczystego otwarcia zmodernizowanej kolei w dniu 18 stycznia 2008 roku. Kolejka wywozi na szczyt Kasprowego Wierchu 360 osób na godzinę zima, a 180 latem, kiedy to przepustowość kolei jest ograniczona ze względu na ochronę przyrody.

Budowa kolei już w latach 30. budziła kontrowersje, między innymi w proteście podała się wówczas do dymisji cała Państwowa rada Ochrony Przyrody. Niemniej jednak kolejka wrosła już na trwałe w krajobraz Tatr i zakopanego. Wagonik kolejki pokonuje w drodze na Kasprowy Wierch około 4300 metrów i 936 metrów różnicy wzniesień, przejazd trwa około 15 minut. Na Myślenickich Turniach znajduje się stacja przesiadkowa.

Papież Jan Paweł II wyjechał kolejka na szczyt Kasprowego Wierchu 6 czerwca 1997 roku wieczorem. Z tarasu widokowego oglądał panoramę Tatr i pobłogosławił obecną na szczycie grupę turystów i pracowników PKL. Na pamiątkę tej wizyty na budynku górnej stacji kolei linowej umieszczono pamiątkową tablicę.

Giewont

W swojej homilii podczas mszy świętej pod Wielką Krokwią 6 czerwca 1997, papież odwołał się do widocznego na horyzoncie krzyża na szczycie Giewontu, mówiąc: „Ojcowie wasi na szczycie Giewontu ustawili krzyż. Ten krzyż tam stoi i trwa.

Jest niemym, ale wymownym świadkiem naszych czasów. Rzec można, że ten krzyż patrzy w kierunku Zakopanego i Krakowa, i dalej — w stronę Warszawy i Gdańska". A pod koniec mszy świętej Papież dodał: „Trzeba, aby cała Polska, od Bałtyku aż po Tatry, patrząc w stronę krzyża na Giewoncie, słyszała i powtarzała Sursum Corda — w górę serca".

Krzyż na Giewoncie został postawiony z inicjatywy zakopiańskiego proboszcza księdza Kazimierza Kaszalewskiego latem 1901 roku i poświęcony 19 sierpnia. Umieszczono na nim napis: „Zbawicielowi świata na przełomie wieków 1900/1901 krzyż ten wystawiła parafia zakopane". Piętnastometrowy krzyż wykonany w fabryce inżyniera Józefa Góreckiego w Krakowie złożony z czterystu części został wniesiony i zamontowany na szczycie. Ważył 1819 kilogramów.

Podczas papieskich wizyt w Polsce i z okazji innych ważnych wydarzeń przewodnicy z Zakopanego wieszali na ramionach krzyża flagi w barwach papieskich i narodowych. Po śmierci Jana Pawła II grupa młodzieży w kolejne rocznice oświetlała krzyż na Giewoncie w godzinę zgonu Papieża. Giewont z krzyżem na wierzchołku stał się z czasem jednym z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych symboli Tatr i Zakopanego. Jego uproszczony wizerunek znajduje się w oficjalnym herbie miasta.

Pustelnia na Kalatówkach

W 1898 roku założyciel Zgromadzenia Zakonnego Braci Albertynów, Brat Albert — Adam Chmielowski, rozpoczął budowę niewielkiego, drewnianego klasztoru przy drodze prowadzącej z Kuźnic na Polanę Kalatówki. Miał to być pustelnia dla braci, aby mogli w niej odpocząć po ciężkiej pracy w przytuliskach dla bezdomnych w Krakowie i innych dużych miastach. Teren na klasztor wydzierżawił hrabia Władysław Zamoyski, a albertyni odpracowali przekazane przez Zamoyskiego drewno na budowę kaplicy i klasztory. 14 grudnia 1898 roku zakopiański proboszcz ksiądz Kazimierz Kaszelewski poświęcił kaplice pod wezwaniem Świętego Krzyża i cały klasztor.

W głównym ołtarzu Brat Albert umieścił krucyfiks podarowany mu przez paulinów z krakowskiej Skałki.

Bracia Albertyni mieszkali w tym klasztorze do 1902 roku, kiedy to wybudowali dla siebie powyżej, na tak zwanej Śpiącej Górce, nową pustelnię, a tę przekazali siostrom albertynkom. Obok klasztoru zbudowali niewielki domek dla kapelana, który stał się także pustelnią Brata Alberta.

Projektantem kaplicy i klasztoru był przyjaciel Chmielowskiego z okresów studiów na akademii monachijskiej Stanisław Witkiewicz. Są to budynki w stylu zakopiańskim pozbawione jednak na życzenie Brata Alberta wszelkich ozdób, co było i jest zgodne z charyzmatem zgromadzenia.Ojciec Święty Jan Paweł II odwiedził siostry Albertynki wieczorem 6 czerwca 1997 po powrocie z Kasprowego Wierchu.

Schronisko na Polanie Chochołowskiej

23 czerwca 1983 roku na Siwej Polanie wylądował śmigłowiec z Papieżem Janem Pawłem II na pokładzie. Samochodem Papież został przewieziony do schroniska na Polanie Chochołowskiej.

W holu schroniska Papież krótko rozmawiał z przywódcą zdelegalizowanej w owym czasie Solidarności Lechem Wałęsa, którego przywieziono na Chochołowską z żoną Danutą i czworgiem dzieci. Spotkanie to odbyło się na wyraźne żądanie Ojca Świętego i było wyrazem jego poparcia dla idei i instytucji Solidarności w Polsce oraz jej przywódcy.

Następnie Papież przebrał się w strój turystyczny i udał się na wycieczkę w głąb Doliny Jarząbczej. Po powrocie zaszedł do szałasu pasterskiego bacy Andrzeja Zięby-Gala z Witowa. Obecnie wzdłuż trasy spaceru Ojca Świętego Jana Pawła II w Chochołowskiej do Jarząbczej wytyczony został szlak papieski w kolorze żółtym. W miejscu dokąd dotarł Papież, postawiono kapliczkę z pamiątkowa tablica. Tablice upamiętniające papieską wizytę znajdują się również na ścianie schroniska oraz na Siwej Polanie.

Karol Wojtyła na nartach w Tatrach

Pierwsze wycieczki po tatrzańskich szlakach młody Karol Wojtyła odbył już w latach 30-tych ubiegłego wieku. Z początku w Tatry przyjeżdżał z ojcem i bratem Edmundem. Piękno górskiej przyrody, jej bogactwo i różnorodność oraz wspaniałe tatrzańskie szczyty odcisnęły trwałe piętno na Jego wyobraźni, charakterze i szczególnym stosunków do ludzi gór.

Znalazło to również odbicie w młodzieńczej i dorosłej twórczości przyszłego papieża. Niezwykły zachwyt górskim krajobrazem, a w szczególności Tatrami Zachodnimi a tam: Doliną Chochołowską i Doliną Jarząbczą, najpełniej wyraził w Tryptyku Rzymskim: „Strumień",  „Źródło".

Dolina Chochołowska była już w pierwszych latach 50 ubiegłego wieku miejscem niemal rokrocznych wycieczek turystycznych i narciarskich. Wojtyła odwiedzał ją jako kleryk, ksiądz, biskup, kardynał i papież.

W okresie letnim wędrował z młodzieżą i współpracownikami trasami w Dolinie Kościeliskiej i sąsiedniej Chochołowskiej, odwiedzając schroniska i okoliczne parafie.

Zimą zdobywał na nartach Rakoń, Grzesia i Wołowiec skąd zjeżdżał na Halę Wyżnią Chochołowską i do schroniska na skraju Polany Chochołowskiej. Jako Karol Wojtyła bywał w Zakopanem dosyć często, zatrzymując się w klasztorze u sióstr Urszulanek w Jaszczurówce.

Szlaki Papieskie

W Dolinie Chochołowskiej i Jarząbczej

Pierwszy szlak papieski w Polsce to szczególny pomnik upamiętniający historyczną wizytę Ojca Świętego w Dolinie Chochołowskiej i Dolinie Jarząbczej w okresie stanu wojennego. Wydarzenie miało to miejsce w trakcie drugiej pielgrzymki do ojczyzny 23 czerwca 1983 roku.

Szlak rozpoczyna się przy metalowym krzyżu, na Siwej Polanie w miejscu gdzie lądował papieski helikopter.

Dalej biegnie przez Huciska na Polanę Chochołowską gdzie orszak papieski został dowieziony autami. Za polaną Huciska po lewej stronie na tzw. skale Kmietowicza wisi tablica upamiętniająca przywódców antyaustryjackiego powstania, które w 1846 roku wybuchło we wsi Chochołów. Obok znajduje się medalion z wizerunkiem Jana Pawła II.

Na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego w Dolinie Chochołowskiej Papież odwiedził schronisko, gdzie na pierwszym piętrze spotkał się i odbył rozmowę z Lechem Wałęsą, który na spotkanie został przywieziony przez służbę bezpieczeństwa. To wydarzenie zostało upamiętnione w grudniu 1983 roku tablicą z brązu powieszoną na ścianie schroniska.

Po spotkaniu z przywódcą Solidarności Jan Paweł II odbył wycieczkę do Doliny Jarząbczej, gdzie zatrzymał się na odpoczynek i zanurzył ręce w potoku Jarząbczym. Obecnie miejsce to upamiętnia głaz z pamiątkową tablicą z brązu.

Wracając z wycieczki, zatrzymał się przy bacówce Wojciecha Gała Zięby, co upamiętnia tabliczka na drewnianym szałasie pasterskim położonym na skraju Polany Chochołowskiej. Na tablicy napisane jest „Biały Pielgrzym Jan Paweł II wrócił do hal 23 czerwca 1983 roku, goszcząc w tej bacówce". Szlak od Polany Chochołowskiej do Doliny Jarząbczej wyznakowany jest dodatkowo kolorem biało-żółtym i nosi nazwę papieskiego.

Szlak Papieski przez Gubałówkę

Kolejny szlak papieski „Sursum Corda” na terenie Gminy Kościelisko powstał jako pamiątka szóstej papieskiej pielgrzymki do Polski i kulminację pobytu w Tatrach i na Podhalu.

Po wycieczce w Tatry, mszy św. pod Wielką Krokwią i konsekracji sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej na Krzeptówkach 7 czerwca 1997 r. Orszak papieski, w asyście konnej banderii przejechał starą historyczną trasę grzbietem Pogórza Gubałowskiego do wyjątkowego miejsca na Podhalu, jakim jest Sanktuarium Matki Bożej Królowej Podhala w Ludzimierzu.

Szlak prowadzi widokową asfaltową drogą. Na trasie biegnącej z Krzeptówek przez Karpielówkę, Salamandrę, Butorowy można odnaleźć głazy milowe tzw. kamienie papieskie upamiętniające przejazd tego wyjątkowego gościa. Umieszczone są na nich cytaty z papieskiej poezji oraz kapliczki.

Do tradycji należy coroczne przemierzanie szlaku przez tysiące wiernych w rocznicę Mszy św. pod Wielką Krokwią. Po porannym nabożeństwie przy ołtarzu papieskim przeniesionym spod Wielkiej Krokwi na tyły sanktuarium na Krzeptówkach, pielgrzymi przechodzą w ciągu jednego dnia drogę o długości ok. 30 km. Trasa prowadzi przez Kościelisko, Gubałówkę, Furmanową, Ząb, Bustryk, Sierockie, Bańską Wyżnią i Niżnią, Szaflary, Maruszynę, by zakończyć pielgrzymkę udziałem w Mszy św. w Sanktuarium w Ludźmierzu.

Słowa Jana Pawła II nawiązujące do gór

1979 r. — „Pilnujcie mi tych szlaków...”

1979 r. — „Człowiekowi potrzebne jest piękno krajobrazu”

1979 r. — „Uczymy się tutaj znosić trudy w dążeniu do celu, pomagać sobie wzajemnie w trudnych chwilach, razem cieszyć się ciszą, uznawać własną małość w obliczu majestatu i dostojeństwa gór.”

1983 r. — „Tu mogę iść po prawdziwej górskiej drodze z kamieniami. W Castel Gandolfo są także takie ścieżki, ale wszystkie wydeptane.”

23.06.1983 r. — „Mogłem w dniu dzisiejszym spojrzeć z bliska na Tatry i odetchnąć powietrzem mojej młodości.”

1983 r. — „Wobec piękna gór czuję, że On jest i wtedy zaczynam się modlić.”

31.01.1984 r. — „Byłem góralskim biskupem, góralskim kardynałem, a na końcu zostałem góralskim papieżem.”

27.03. 1994 r. — „Wy, młodzi pragniecie usłyszeć ich tajemnicze przesłanie, podejmując wspinaczkę wysokogórską, robicie to, ażeby zadawać sobie trud i w tym trudzie sprawdzać swoje młode siły.”

7.06.1997 r. — „Życzę wszystkim turystom i wczasowiczom, aby bliższy kontakt z tatrzańską przyrodą stawał się okazją do modlitewnego obcowania z Bogiem.”

7.06.1997 r. — „Trzeba, ażeby cała Polska od Bałtyku aż po Tatry, patrząc w stronę krzyża na Giewoncie, słyszała i powtarzała: „Sursum Corda”.

Źródło: Tablice informacyjne