Wybierasz się w Tatry? — Praktyczne porady dla turystów!
Opublikowane według Michał Jarząbek-Giewont w Tatry · poniedziałek 02 Maj 2022
Wybierając się i planując wycieczkę w Tatry, warto znać zagrożenia, jakie tu można spotkać i jak ich uniknąć. Dobrze również wiedzieć jaki ubiór i wyposażenie zabrać na tatrzańskie szlaki.Zagrożenia w Tatrach
Tatry przekraczają 2600 metrów nad poziom morza, tak więc to są naprawdę wysokie góry ze wszystkimi niebezpieczeństwami. Możemy spodziewać się nagłego załamania pogody, śniegu w środku lata, burzy z piorunami na szczytach, nagłej mgły, lawin śnieżnych i kamiennych, jak również porywistych wiatrów. Warto wiedzieć jak się zachować, gdy nagle zmieni się pogoda. Zamieszczamy tutaj przykładowe zagrożenia, z jakimi możemy spotkać się na wycieczkach w Tatrach.Lawiny
Jest to jedno z największych zagrożeń w zimie. Lawiny powstają w wyniku wielu czynników i najwięcej ich schodzi w terenie o nachyleniu od 20 do 50 stopni. Długotrwałe i mocne opady śniegu zwiększają prawdopodobieństwo zejścia lawin.W okresie zimowym TOPR ogłasza dla terenu Tatr 5-stopniowe zagrożenie lawinowe. Z czego I stopień jest nieznaczny a 5 stopień bardzo dużym zagrożeniem. Należy pamiętać, że przy dużej pokrywie śnieżnej lawina może zejść wszędzie nawet na stoku, który do tej pory uważany był za bezpieczny.Ważne!Przed wyjściem w góry sprawdź aktualny stopień zagrożenia lawinowego np. na stronie internetowej TOPR, czytaj ogłoszenia w schroniskach i treść ostrzeżeń na tablicach przy wejściu na szlak.Jeżeli wybierasz się zimą w wyższe partie gór, zabierz ze sobą ABC lawinowe (detektor, łopatę i sondę lawinową). Stosuj się do zakazów wejścia na szlaki zamknięte dla ruchu turystycznego.Burze
Jest to najgroźniejsze zjawisko, z jakim możemy spotkać się w czasie tatrzańskiego lata. Burze w górach najczęściej występują w czerwcu oraz lipcu w godzinach popołudniowych, dlatego planując wycieczkę, warto rozpocząć ją wcześnie rano.Gdy zauważymy najdrobniejsze oznaki zbliżających się wyładowań, powinnyśmy jak najszybciej, najbliższym szlakiem nie zwlekając ani chwili zejść ze szczytu bądź grani w dolinę. W przypadku zaskoczenia przez burzę nie wolno chować się w skalnych żlebach opierać o skałę, chronić pod skalnymi okapami. Najlepiej przykucnąć bądź usiąść na plecaku podkurczając nogi. Większe grupy powinny się rozproszyć i nie siadać obok siebie.Ważne!Przed planowaną wycieczką sprawdź aktualną prognozę pogody. W dzisiejszych czasach prognozy pogody są aktualizowane na bieżąco i opierając się na nich, można odpowiednio zaplanować wycieczkę.Mgła
Często może pojawić się podczas wycieczki i uniemożliwić bądź zakłócić orientacje w terenie i stwierdzenia miejsca pobytu. Wyjątkowo niebezpieczna jest mgła w zimie, kiedy to biały kolor śniegu zlewa się z bielą mgły.W momencie, kiedy ciężko jest zobaczyć cokolwiek w odległości metra, nie możemy określić położenia w terenie kierunku, w którym szliśmy, jak również nachylenia stoku, na którym jesteśmy. Gęsta mgła szczególnie groźna jest na grani, gdzie w razie zgubienia szlaku możemy spaść w przepaść.Ważne!Gdy w górach zastanie nas mgła, starajmy się zapamiętywać charakterystyczne szczegóły na szlaku. W razie zgubienia próbujmy dotrzeć do ostatniego miejsca o znanej lokalizacji, a następnie powrócić już znanym szlakiem.Wiatr
Wiejący w Tatrach z dużą siłą istotnie wpływa na zmniejszenie sprawności organizmu człowieka. Długotrwałe działanie wiatru powoduje wychłodzenie organizmu.Dni bezwietrzne w Tatrach należą do rzadkości, występuje tu bardzo silny wiatr zwany halnym. W krajach alpejskich zwany fenem jest charakterystycznym wiatrem występującym we wszystkich górskich rejonach świata.Przeciętna prędkość wiatru halnego na grani wynosi 80-100 km/godz., a jego porywy często dochodzą do 140-150 km/godz. Przy tak silnym wietrze trudno utrzymać się na nogach a pokonywanie wysokogórskich szlaków jest praktycznie niemożliwe i grozi przewróceniem lub wręcz zdmuchnięciem w przepaść.Poruszając się w niższych terenach leśnych (regiel górny oraz regiel dolny) jesteśmy narażeni na przygniecenie przez łamane wiatrem i wywracające się drzewa lub uderzenie spadającymi gałęziami.Ważne!Gdy wieje silny wiatr zrezygnujmy z planowanej wycieczki w góry i pozostańmy w miejscu zamieszkania !Temperatura
Zimno — na najwyższych szczytach przeważnie temperatura jest mniejsza niż u stóp gór. Im wyżej wyjdziemy, tym temperatura będzie niższa, o 0,6°C na 100 m. Niskiej temperatury w górach nie należy lekceważyć, ponieważ długie przebywanie w niskiej temperaturze powietrza dodatkowo przy wysiłku fizycznym przyczynia się do wychłodzenia organizmu a w okresie zimy również do odmrożeń.Słońce — miły towarzysz górskich wędrówek niejednokrotnie może być przyczyną oparzeń, udaru słonecznego, a zimą, kiedy jest dużo śniegu czasowego uszkodzenia wzroku. Słońce w okresie zimowo-wiosennym ogrzewając stoki pokryte śniegiem, powoduje duże zagrożenie lawinowe.Ważne!Idąc na wycieczki w góry bądź odpowiednio ubrany. Dobra odzież i obuwie powinny skutecznie chronić przed zimnym wiatrem, przemoknięciem a w zimie przed mrozem. Nie wychodź bez okularów przeciwsłonecznych i zawsze miej nakrycie głowy.Poślizgnięcia
W czasie wycieczek górskich często zdarza się, że kamienie są śliskie, np. po opadach deszczu lub przy niższej temperaturze, kiedy to występują oblodzenia.Nawet w okresie letnim nierzadko w wyższych partiach gór zmuszeni będziemy do pokonywania zlodowaciałych płatów śniegu, które mogą być przyczyną niebezpiecznych upadków.Ważne!Wybierając się w wyższe partie Tatr, koniecznie ubierajmy odpowiednie obuwie z twardą podeszwą typu Vibram, pomocne mogą być również kije trekingowe. W zimie niezbędne będą raki i czekan. Pamiętajmy, że do bezpiecznego chodzenia w rakach potrzebne są umiejętności i doświadczenie.W Tatrach zetknąć można się z wszystkimi zagrożeniami przypisywanymi górom wysokim, dlatego wędrówki wymagają odpowiedniego przygotowania. Wybierając się w góry, należy zabrać ze sobą telefon komórkowy z naładowaną baterią. Dzwoniąc po pomoc z telefonu komórkowego, pamiętać należy, że możemy się znaleźć w zasięgu sygnału operatorów słowackich.Warto w swoim telefonie zapisać numer alarmowy do Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.(TOPR) (+48) 601 100 300Ubranie i ekwipunek w Tatry
Jako przewodnik tatrzański często słyszę pytania, co ubrać na wycieczkę w góry? Dobry ubiór to podstawa udanej wycieczki i musimy wiedzieć, że w Tatrach w miesiącach wakacyjnych w ciągu jednej godziny możemy przeżyć wszystkie pory roku.Będąc w górach, należy pamiętać, że piękny słoneczny poranek może zamienić się w pochmurny zimny i ulewny dzień, dlatego istotne jest zabezpieczenie się przed zimnem, wiatrem i deszczem.Poniżej zamieszczam ogólne porady dotyczące ekwipunku i ubioru na górskie wycieczki.Odzież
Nasze ubranie powinno składać się z kilku warstw i być przygotowane na każdą zmianę pogody, jaką możemy spotkać w czasie wędrówki górskimi szlakami.Bielizna
Najlepiej, żeby była to tzw. bielizna oddychająca, czyli termoaktywna. Dzięki takiej bieliźnie organizm w czasie wysiłku, jakim jest wędrówka górska, zachowa odpowiednią temperaturę ciała zarówno w warunkach zimowych, jak i w warunkach letnich, gdyż bielizna tego typu nie doprowadza do przegrzania się pewnych partii ciała.Polar
Kurtki polarowe to często stosowany element ubioru w góry. Kurtka bądź bluza polarowa jest ciepła i oddychająca, ale niestety nie chroni przed wiatrem i deszczem. W zimne dni polar warto ubierać jako warstwę pod kurtkę przeciwdeszczową i nieprzewiewną typu Gore -Tex.Softshell
Kurtka typu soft shell ma niewątpliwie wiele zalet, a główną jest ich wszechstronność. Softshelle charakteryzują się lekkością, są nieprzewiewne i do pewnego momentu wodoodporne. Materiał, z którego są uszyte, mają wysoką oddychalność i dobrą termikę, odporność na zabrudzenia i łatwo się je czyści.Spodnie
Najlepiej, żeby były w miarę lekkie, oddychające i nie krepowały nam ruchów w czasie marszu, zwłaszcza na stromych podejściach. Warto zainwestować w spodnie z matriałow elastycznych.Kurtka przeciwdeszczowa
Dobra kurtka przeciwdeszczowa jest niezbędną częścią odzieży jaką, powinnyśmy zabrać na górskie wycieczki. Najlepsze kurtki posiadają membranę np. Gore Tex, a co za tym idzie, łączą funkcje przeciwdeszczowe z wysoką oddychalnością. Jeżeli nie posiadamy tego typu okrycia, zabierzmy ze sobą, chociaż zwykłą pelerynę przeciwdeszczową.Nakrycie głowy
W górach nie należy zapominać o ochronie głowy. W czasie ciepłych słonecznych dni powinnyśmy nosić czapkę z daszkiem, chustę typu buff bądź kapelusz a w chłodne dni ciepłą czapkę najlepiej nieprzewiewną.Obuwie
To niewątpliwie najważniejsza część ubioru górskich wycieczek. Powinno być dobrze dopasowane i wygodne.Do chodzenia dolinami wystarczą zwykłe "adidasy", natomiast w wyższych partiach gór powinnyśmy mieć mocne i wygodne buty z twardą podeszwą o dobrej przyczepności do podłoża.Najlepiej by były powyżej kostki, co skutecznie zabezpiecza przed jej skręceniem bądź zwichnięciem. Przed wyruszeniem na wycieczkę warto buty zaimpregnować, aby nie przemakały. Zdecydowanie odradzam buty z miękką podeszwą, trampki, buty na obcasie i klapki.Skarpety
Wydawałoby się, że to mało istotna część ubioru, nic bardziej mylnego. W górach odpowiednio dobrane skarpetki zabezpieczą nogi przed obtarciami i bolesnymi bąblami na stopach. Tutaj również warto zakupić skarpety termoaktywne, odprowadzą one nadmiar potu i nogi pozostaną suche.Plecak
Ważnym elementem ekwipunku jest wygodny plecak, najlepiej o pojemności między 20-30 L. Dobrze, żeby miał pas biodrowy, który w czasie wycieczki przejmie część ciężaru z ramion. Istotny jest pokrowiec przeciwdeszczowy, dzięki któremu w razie opadów ochroni zawartość plecaka przed zamoknięciem.Co powinno znaleźć się w plecaku
Na pewno powinnyśmy zabrać coś do jedzenia i do picia a w chłodniejsze dni termos z ciepłym płynem. Warto spakować podręczną apteczkę turystyczną z podstawowym wyposażeniem (z bandażem elastycznym, środkami przeciwbólowymi i plastrami opatrunkowymi) oraz latarkę bądź czołówkę. Nie zaszkodzi mieć w plecaku mapy turystycznej. Bardzo ważne jest odpowiednie ułożenie ekwipunku w plecaku.Kije Trekkingowe
Dużym ułatwieniem w czasie wędrówek są turystyczne kijki trekingowe, które odciążają kręgosłup, jak również ułatwiają utrzymanie równowagi, mają także wpływ na szybsze tempo marszu.AUTOR
Przewodnik tatrzański — ponad 10 lat doświadczenia w oprowadzaniu po Tatrach i Zakopanem. Rodowity góral z Zakopanego i miłośnik przyrody tatrzańskiej. Przewodnictwem zajmuje się zawodowo, oprowadza grupy oraz indywidualne osoby po górach. Prywatnie pasjonat jazdy na rowerze oraz fotografii krajobrazów górskich.
Nie ma jeszcze żadnych recenzji.