13 praktycznych wskazówek na zimowe wycieczki w góry dla początkujących turystów

Wielu osób woli chodzić po górach w okresie letnim i unika zimy. Jednak wycieczki w miesiącach zimowych mogą przynieść wiele satysfakcji, pod warunkiem, że odpowiednio się przygotujesz. Zimowe wycieczki górskie wymagają odpowiedniego sprzętu oraz umiejętności. Poniżej kilka wskazówek:

Nigdy nie idź sam

Jeśli po raz pierwszy będziesz wędrować zimą w górach, wybierz miejsce, które dobrze znasz z letnich wędrówek, biorąc pod uwagę, że zimą warunki będą inne. Dobrze, abyś podczas pierwszej wycieczki miał towarzysza. Jeżeli nie masz nikogo takiego, wybierz się z doświadczonym przewodnikiem. Wyjścia w czyimś towarzystwie zwłaszcza zimą są bezpieczniejsze, więc nigdy nie idź sam. Dzięki doświadczonemu towarzyszowi dowiesz się, jakich błędów nie popełniać oraz na co zwrócić szczególną uwagę.

Ubierz się odpowiednio

To, co będziesz nosić, sprawi, że Twój dzień będzie bardzo przyjemny lub nieudany. Nie ma nic gorszego od marznięcia w górach oraz nadmierne przegrzewanie i pocenie się. Najskuteczniej i optymalnie będzie ubieranie odzieży specjalnie przeznaczonej w góry warstwami.

Unikaj bawełny (zatrzymuje wilgoć i chłodzi po zmoczeniu) i trzymaj się materiałów uszytych z wełny lub materiałów syntetycznych jako warstwy podstawowej. Polar to idealna warstwa środkowa, a wodoodporna i oddychająca kurtka typu goretex ochroni Cię przed złą pogodą. Kurtka jako warstwa zewnętrzna koniecznie musi posiadać regulowany kaptur. Jeśli potrzebujesz więcej izolacji, lekka kamizelka, noszona między polarem a okryciem zewnętrznym, zapewni dodatkową izolację w razie potrzeby.

Na nogi zakładaj termoaktywne kalesony a na nie spodnie softhelowe, gdy jest bardzo niesprzyjająca pogoda, może założyć spodnie nieprzemakalne.

Odmrożenia są prawdziwym niebezpieczeństwem w temperaturach poniżej zera i najczęściej dotykają palców rąk, nóg i twarzy, dlatego konieczne jest ich dobre zabezpieczenie przed zimnem. Miej kilka par rękawiczek cienkie oraz bardziej pancerne, nieprzemakalne oraz nieprzewiewne. Na duży mróz i dla osób szybko marznących w dłonie przydatne będą rękawiczki z jednym, palcem. Dobrej jakości czapka i kominiarka pomogą Ci utrzymać ciepło.

Zadbaj o nogi

To, co nosisz na nogach, ma ogromne znaczenie; Twoje lekkie letnie buty trekkingowe nie będą nadawać się zimą w góry! Niezbędne będą ze znacznie mocniejszą podeszwą, przeznaczone do trudniejszych warunków. Prawdopodobnie w pewnym momencie będziesz musiał nosić raki, więc wybierz parę kompatybilnych butów z odpowiednio twardą podeszwą.

Najważniejszy jest również właściwy dobór skarpet. Te z wełny merynosów to dobry wybór, ponieważ są wyjątkowo ciepłe i nie chłoną nadmiernie wilgoci. Upewnij się, że masz wystarczająco dużo miejsca w butach, aby poruszać palcami.

Wyruszaj przygotowany

Zawsze pakuj więcej wody i jedzenia, niż myślisz, że potrzebujesz, dzięki temu w awaryjnych sytuacjach będziesz mieć wystarczająco zapasów. Dodatkowo zabierz, czołówkę, zapalniczkę, apteczkę, scyzoryk lub narzędzie wielofunkcyjne, power bank, kompas i mapę okolicy.

Oczywiście musisz upewnić się, że masz wystarczająco duży plecak, aby pomieścić cały ten sprzęt. Plecak o pojemności 30-40 litrów zapewni Ci wystarczająco dużo miejsca do noszenia tego i dodatkowej odzieży, gdy ich nie nosisz. Upewnij się, że Twój plecak posiada zewnętrzne kieszenie do przechowywania przedmiotów, których możesz potrzebować szybko, a także miejsce do przechowywania czekana.

Informuj o swoich planach

Zawsze poinformuj kogoś o planie wycieczki i i orientacyjnym czasie powrotu. Zostawienie informacji o swoich planach jest niezależne od pory roku, w której wybierasz się na wędrówkę, a szczególnie wazne w zimie. Upewnij się, że telefon komórkowy jest w pełni naładowany i możesz wykonywać połączenia (możesz też mieć przy sobie zapasowe zasilanie). Upewnij się, że wiesz, jak skontaktować się z ratownikami górskimi, możesz także zainstalować aplikację Ratunek.

Uważaj na pogodę

Przed planowaną wycieczką, sprawdzaj pogodę miejsca w który się wybierasz. Sprawdź zagrożenie lawinowe oraz temperaturę bezpośrednio przed wyjściem na wycieczkę. Znajomość warunków przed wycieczką pomoże ci odpowiednio się przygotować. Nigdy nie bój się skrócić swojego wyjścia lub nawet anulować, jeśli warunki są złe.

Zacznij wcześnie i wróć wcześnie

W zimie godziny słoneczne są ograniczone, więc wyruszaj przed wschodem słońca, aby jak najlepiej wykorzystać dostępne światło dzienne. Bądź realistą w kwestii tego, co możesz osiągnąć w ciągu dnia, ponieważ lód i śnieg mogą sprawić, że poruszanie na szlaku może być utrudnione.

Użyj kijków do chodzenia

Jeśli nigdy nie używałeś kijków do chodzenia, zima jest odpowiednim czasem, aby zacząć! Dodatkowe podparcie pomoże Ci stabilnie stawiać kroki na często śliskich szlakach.

Chroń oczy

Okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV lub gogle są niezbędne podczas zimowych spacerów. Oślepiające promienie słońca odbijające się od śniegu mogą być bardzo niebezpieczne. Jeśli zrobi się zamieć, nie będziesz mógł mieć otwartych oczu i możesz mieć problemy z orientacją w terenie. Równie ważny jest balsam do ust, który chroni usta przed wiatrem.

Uważaj na naturalne zagrożenia

Uważaj na nawisy, żleby, naturalne zagłębienia, urwiska, gdzie zwiększa się możliwość zejścia i spowodowania lawiny. Jeśli to możliwe, trzymaj się poniżej linii drzew, ponieważ zapewni to naturalną barierę ochronną i zmniejszy ryzyko zasypania.

Naucz się używać czekana

Czekan to bardzo przydatne narzędzie podczas zimowych wędrówek. Może być używany do podpierania się podczas wchodzenia zboczem o dużym nastromieniu. Można go także używać do wycinania stopni w twardym, ubitym śniegu i lodzie. Jest niezbędnym narzędziem, dzięki któremu można wyhamować pęd w przypadku upadku.

Gdy trzeba użyj raków

Raki powinny być używane tylko na twardym, ubitym śniegu lub lodzie, ich zęby są zaprojektowane tak, aby wbijały się w powierzchnię i zapewniały stabilność. Używanie ich na luźnym lub świeżym śniegu zwiększa ryzyko zranienia. Dowiedz się, jak zakładać i zdejmować raki, zanim będziesz ich użyć! Przed wyruszeniem dopasuj je do swoich butów. Gdy wybierasz się na wycieczkę dolinną, możesz założyć raczki.

Zabierz ze sobą zestaw lawinowy

Wybierając się zimą w góry i przebywając w terenie zagrożonym lawinami, koniecznie zabierz ze sobą ABC lawinowe. Na taki zestaw składa się łopata, sonda i detektor (odbiornik/nadajnik). Pamiętaj, że nie wystarczy mieć ze sobą takiego wyposażenia, należy również, umieć się nim obsługiwać.

---

AUTOR

Michał Jarząbek-Giewont

Przewodnik tatrzański — ponad 10 lat doświadczenia w oprowadzaniu po Tatrach i Zakopanem. Rodowity góral z Zakopanego i miłośnik przyrody tatrzańskiej. Przewodnictwem zajmuje się zawodowo, oprowadza grupy oraz indywidualne osoby po górach. Prywatnie pasjonat jazdy na rowerze oraz fotografii krajobrazów górskich.