Jak zaplanować wycieczkę w góry — planowanie wyprawy w Tatry

Zanim spakujesz plecak i wyruszysz zdobywać góry, warto przed poświęcić czas i wysiłek, aby stworzyć solidny plan wyprawy. Zastanawiając się nad szczegółami, takimi jak liczba dni, które masz na wycieczkę, jakie masz umiejętności oraz kondycję, jakie ubranie i sprzęt będzie potrzebny.

Dzięki temu będziesz w stanie wybrać odpowiedni cel i zwiększyć swoje szanse na zdobycie szczytu. Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z górami, zapoznaj się z naszym artykułem, aby poznać, jakie umiejętności i ekwipunek będzie potrzebnego na górskich wędrówkach.

Jak prawidłowo zaplanować wyjazd w góry

Turystka w Tatarch wysokich

Zawęź swoje wybory dotyczące wycieczki w Tatry

Informacje takie jak liczba dni, liczba osób, z którymi się wybierasz, posiadane umiejętności, aktualna kondycja fizyczna i pora roku, mogą zawęzić opcje.

Miejsca z informacjami

Skorzystaj z przewodników i stron internetowych, oglądnij mapy, aby wybrać cel. Zbierając informacje, rozważ trudność trasy do pokonania.

Planowanie trasy

Napisz plan dzień po dniu zawierający informacje, takie jak liczba kilometrów do pokonania i wysokość przewyższenia, którą planujesz każdego dnia zyskać lub stracić.

Zbierz odpowiednie wyposażenie

W zależności od pory roku weź odpowiedni ekwipunek, czekan, odpowiednie buty, raki i inny sprzęt będzie niezbędny do pokonywania wyższych partii gór zimą. Jeśli nie posiadasz właściwego sprzętu, możesz je wypożyczyć, zamiast kupować.

Zanim wyruszysz, zwróć uwagę na:

Prawidłowo spakowany plecak, sprawdź pogodę, podziel się swoim planem z przyjacielem.

Uwaga: ten artykuł jest przeznaczony głównie dla osób planujących samemu wycieczki. Jednak, jeśli wybierasz się na wycieczkę z przewodnikiem, prawdopodobnie niektóre informacje też Ci się przydadzą.

Zawęź swoje wybory wycieczek i wybierz odpowiedni szlak

szlak turystyczny

W Tatrach jest wiele szczytów do zdobycia, na które wyprowadzają znakowane szlaki turystyczne. Aby zawęzić opcje, warto przemyśleć kilka rzeczy.

Ile masz czasu na wycieczkę

Masz wolny weekend, czy masz wolny tydzień? W Tarach wszystkie wycieczki górskie można przejść w ciągu jednego dnia, aby zdobyć jakiś wyższy szczyt, musisz poświęcić ok. 8 h lub więcej. Jeśli masz ograniczony czas, pamiętaj, aby pomyśleć o tym, ile możesz wtedy przejść i przyjrzyj się celom, które się, w tym czasie mieszczą.

Gdzie chcesz dojść

W zależności od tego, gdzie mieszkasz i jakie są Twoje cele, szczyt do zdobycia może być w niewielkiej odległości od miejsca zamieszkania. Wiedząc, dokąd chcesz się udać, możesz zacząć planować środki transportu i zakwaterowania.

Pora roku w jakiej chcesz jechać w góry

W okresie letnim temperatury są zwykle wyższe oraz dłużej jest jasno niż w innych porach roku. Jest to jedna z najlepszych pór na wędrówki górskie. Również jesień jest dobrą porą na pokonywanie szlaków górskich. W okresie zimy wycieczka górska stwarza dodatkowe wyzwania i zagrożenia, dlatego jest zalecana tylko dla bardziej doświadczonych osób.

Wielkość grupy

Wybierasz się tylko z jednym towarzyszem czy z dużą grupą? Jeśli znasz już liczbę uczestników, może, to pomóc Ci zaplanować cel wycieczki. Pamiętaj również, że im większa grupa tym może różnić się tempo pokonywania górskich szlaków oraz oczekiwania poszczególnych osób.

Planuj czas przejścia

Planując wędrówki z innymi osobami, należy wziąć pod uwagę podane czasy przejścia danego odcinka, które możemy znaleźć na mapach i w przewodnikach. Pamiętaj, że zwykle są uśrednione, czas pokonania może się różnić w zależności od kondycji fizycznej, ukształtowania terenu i panującej pogody. Dlatego wskazane jest dodanie 20% rezerwy do podanych czasów.

Czas przygotowania

Chcesz wyruszyć w najbliższy weekend, czy planujesz wyjście za kilka miesięcy? Wybór trasy wycieczki i góry do zdobycia może zależeć od tego, jaką aktualnie posiadasz kondycję i czy potrzebujesz czasu na wcześniejsze przygotowanie (trening). Planując zdobycie wymagającego szczytu, musisz liczyć się z trudnościami technicznymi, znaczną ekspozycją oraz dużym przewyższeniem do pokonania.

Sprawdzanie szczegółów planowanej wycieczki w góry

Zastanawiając się nad niektórymi parametrami wycieczki, prawdopodobnie masz ogólne pojęcie, co chcesz zdobyć. Nadszedł czas, aby zagłębić się w szczegóły i wybrać szczyt oraz szlak, którym na niego dotrzesz. Warto sprawdzić różne opcje wejścia na szczyt i upewnić się, że wybierzesz tę możliwość, która będzie najciekawsza i stanowiła odpowiednie wyzwanie.

Poniżej kilka sposobów na zbadanie celu wycieczki oraz kilka innych rzeczy, o których warto pomyśleć:

szlak w Dolinie Suchej Wodzie Gąsienicowej

Korzystaj z przewodników i stron internetowych

Przewodniki i witryny internetowe to dobre miejsca na znalezienie potrzebnych informacji, zazwyczaj zawierają wszystkie potrzebne informacje, takie jak oceny tras, odległość, przewyższenie, kolor szlaków, lokalizacje schronisk. Strony internetowe lub fora mogą również zawierać informacje z ostatnich dni, dzięki czemu można zorientować się, jakie są obecne warunki.

Przeglądaj fora o tematyce górskiej

Większość popularnych regionów będzie tematem na forach internetowych. Są dobrym miejscem na wymianę doświadczeń, wyszukiwania partnerów i sprzedaży sprzętu. Jeśli masz problem ze znalezieniem informacji o określonej górze lub trasie, możesz spróbować zadać pytanie na forum; inni zwykle chętnie dzielą się tym, co wiedzą.

Zastanów się nad wielkością grupy

Po górach najlepiej wędrować w niewielkich grupach. Staraj się nie wędrować po górskich szlakach samotnie.

Zbadaj o swoje umiejętności i pozostałych osób

Aby wycieczka była przyjemna i udana, musisz pomyśleć o umiejętnościach, które posiadasz Ty i reszta uczestników. Ważne jest, aby wybrać trasę odpowiednią dla każdego; w ten sposób zwiększysz swoje szanse na udaną wycieczkę. Podczas planowania trasy szukaj informacji o tym, jak trudne jest podejście oraz jakie umiejętności techniczne mogą w trakcie się pojawić. Następnie sprawdź umiejętności techniczne, które ty i inni członkowie grupy posiadacie. Twoje umiejętności powinny odpowiadać wymaganiom trasy.

Sprawdź warunki i prognozę pogody oraz trudności na trasie

W Tatrach Zachodnich

W miarę zbliżania się daty wycieczki, zacznij sprawdzać warunki pogodowe w górach

Wybierając się w Tatry, sprawdź stronę TPN z aktualnymi warunkami, można tam znaleźć prognozę pogody oraz informacje o aktualnych warunkach na szlakach.

Zimą koniecznie sprawdź aktualne zagrożenie lawinowe, można je znaleźć na stronach TOPR lub TPN oraz na tablicach przy wejściu na tatrzańskie szlaki.

Miej plan awaryjny

Dobrym pomysłem jest przygotowanie planu awaryjnego, na wypadek, gdyby pogoda była kiepska. Może to być wycieczka w inne miejsce. Być może deszczowy weekend to dobra okazja do zwiedzania miasta lub odwiedzenia parku.

Stwórz szczegółowy plan trasy wycieczki

Zanim się spakujesz i wyruszysz na szlak, dobrze jest sporządzić szczegółowy plan trasy. Zrobienie tego zmusi Cię do przemyślenia i zaplanowania szczegółów, takich jak, ile kilometrów przejdziesz, ile zrobisz przewyższenia i jaki jest potrzebny czas do przejścia, jaki będzie teren i o której godzinie musisz rozpocząć wymarsz, żeby zdążyć przed zmrokiem. Książki przewodniki, strony internetowe i mapy topograficzne to dobre zasoby, które pomogą Ci dowiedzieć się takich rzeczy, jak kilometry, przewyższenie / spadek wysokości i wymagany czas.

Zbierz w góry odpowiedni ekwipunek

Latem na tatrzańskim szlaku

Gdy już ustaliłeś, dokąd zmierzasz i utworzyłeś plan trasy, nadszedł czas, aby pomyśleć o tym, co powinieneś zabrać na górską wycieczkę.

W innym artykule szczegółowo jest opisane, jakiego sprzętu i odzieży będziesz potrzebować podczas większości wycieczek górskich.

Pamiętaj, że dokładnie to, co się może przydać, będzie się różnić w zależności od takich czynników, jak pora roku, wybór szlaku i osobiste preferencje. Z każdą kolejną wycieczką zdobędziesz większą wiedzę, czego potrzebujesz, a czego nie, dzięki czemu będziesz mógł wprowadzić zmiany, zanim wyruszysz ponownie.

Podczas pakowania warto pamiętać o następujących rzeczach, które należy zabrać w góry

Zabierz indywidualny sprzęt

Rzeczy takie jak plecak, odzież, buty górskie, czekany i raki są bardzo indywidualne, wszystko musi być dobrze dopasowane i nie przeszkadzać w trakcie wędrówki.

Możesz wypożyczyć część potrzebnego sprzęt

Jest wiele miejsc, gdzie można wypożyczyć sprzęt potrzebny w góry. Jeśli więc nie chcesz kupować, czekan i raków, kasku, kijów trekingowych sprawdź, co możesz wypożyczyć. Inną opcją do rozważenia jest zakup używanej odzieży i sprzętu, chociaż najlepiej unikać używanego sprzętu technicznego, takiego jak liny, uprzęże, karabinki, raki, ponieważ nie znasz ich historii.

Zabierz coś do jedzenia i picia

Weź rzeczy, o których wiesz, że lubisz jeść. Spakuj też dużo przekąsek do jedzenia w drodze, ponieważ podczas dużego wysiłku, jakim jest wędrówka górska, musisz organizmowi na bieżąco dostarczać energię. Nie zapomnij o napojach, zwłaszcza w ciepłe letnie dni, zimą należy nosić termos z ciepłymi płynami.

Końcowe przygotowania do górskiej wycieczki

Turystki wędrujące w Tatrach wysokich

Zanim wyjdziesz za drzwi, musisz zrobić kilka ostatnich rzeczy.

Sprawdź pogodę i warunki na trasie (ponownie)

Być może zrobiłeś to podczas planowania wycieczki, ale nigdy nie zaszkodzi ponownie spojrzeć na prognozę pogody i warunki na szlaku. Zwłaszcza zaraz przed wyjściem prognozy są najdokładniejsze.

Spakuj swój plecak

Z nieporęcznymi przedmiotami u dołu, masywnymi rzeczami pośrodku i niezbędnymi przedmiotami, do których chcesz mieć dostęp u góry. Każdy sprzęt, który wkładasz na zewnątrz plecaka, musi być zabezpieczony paskami, aby nie był uciążliwy podczas kołysania się i co ważniejsze, aby nie spadł po drodze. Więcej wskazówek znajdziesz w naszym artykule — jak spakować plecak.

Jak przywiązać czekan do plecaka

Czekan powinien wychodzić na zewnątrz plecaka; większość plecaków ma pętlę skierowaną w stronę dna, przez którą można przeciągnąć trzonek czekana i przymocuj do plecaka paskami.

Jak nosić raki

Aby spakować raki, rozważ zakup torby na raki, dzięki niej ochronisz sprzęt przed ostrymi końcami. Możesz przymocować pokrowiec na raki do zewnętrznej strony plecaka lub włożyć go do środka.

Udostępnij swój plan wycieczki

Zawsze zostawiaj informację o planowanej wycieczce i jej przebiegu komuś w domu lub w pensjonacie, hotelu. Plan powinien zawierać szczegółowe informacje na temat tego, na jaki szczyt i jakim szlakiem zamierzasz wejść, skąd wyruszasz, o której godzinie planujesz powrót oraz gdzie zaparkujesz samochód. Tworząc plan wycieczki, staraj się jak najdokładniej obliczyć czas, wykorzystaj niewielki bufor, aby uwzględnić opóźnienia.

Oceń swoje możliwości i stopniuj trudność wycieczek

Dolina Zielona Gąsienicowa

Jesteś początkującym turystą górskim i zastanawiasz się jak prawidłowo zaplanować wycieczkę górską? Wybierz trasę zgodnie z własnymi możliwościami, nie przeceniając swoich sił i umiejętności.

Wydolność i umiejętności

To główne subiektywne czynniki wpływające na planowanie wędrówki. Powinieneś naprawdę realnie rozważyć swoje możliwości i czy masz doświadczenie, aby zdobyć wymarzony szczyt. Jeśli do tej pory przeszedłeś jakiś łatwy szlak dolinny typu dolina Kościeliska lub wszedłeś na szczyt reglowy np. Sarnią Skałę, to nie powinieneś zaraz potem iść na Rysy lub Orlą Perć.

Jeżeli po całodziennej wędrówce masz dość i jesteś szczęśliwy, to nie musisz od razu planować przejścia całej grani Tatr Zachodnich. Zamiast tego następnym razem, zaplanuj coś łatwiejszego i krótszego. Pamiętaj, zdobywanie i trudność kolejnych wyjść stopniujemy, zaczynając od łatwych i następnie planujemy nieco trudniejsze. Dzięki czemu zdobędziesz czasem niezbędne doświadczenie górskie.

Nie przeceniaj własnych możliwości

W górach należy zachować umiar i rozsądek. Zdecydowana większość wypadków górskich powstaje na skutek przeceniania własnych sił i możliwości, procentowo mniej wypadków następuje na skutek czynników zewnętrznych, takich jak nagła zmiana pogody, ekstremalnych zjawisk meteorologiczne, uderzeń spadającymi skałami, lawinami itp.

To tak jak z naukami czy dyscyplinami sportu. Trudno będzie pojechać na Olimpiadę Fizyczną, jeśli tylko znam podstawy fizyki. Nie będę próbował rozwiązywać równania różniczkowego, skoro umiem tylko liczyć ułamków :). Nie zapiszę się na maraton, jeśli mam problem z przebiegnięciem kilometra. Właściwie można byłoby spróbować zrobić to wszytko, ale wyszedłbym na idiotę. W górach jednak skrajna lekkomyślność narażasz życie nie tylko Twoje, ale i potencjalnych ratowników, którzy będą musieli wyruszyć na akcję w razie wypadku.

Jednak poprzez treningi i zdobywanie doświadczenia możesz stopniowo realizować szereg śmielszych planów. Dzięki poprawieniu kondycji, wytrzymałości i przystosowaniu organizmu do długich możliwe jest przejście grani Tatr zachodnich lub wejście się na Rysy. Wszystko wymaga czasu — nawet drzewo nie rośnie z dnia na dzień, kierowca nie staje się doświadczonym kierowcą po zdaniu prawa jazdy.

Nie dopuszczaj do wyczerpania podczas górskich wędrówek

Jesienna wycieczka w Tatrach Zachodnich

W górach ważne jest, aby nie doprowadzić do stanu wyczerpania - zobacz jak zapobiegać nadmiernemu zmęczeniu:

Czynniki przyspieszające zmęczenie:

Jak nie zrobić sobie krzywdy w trakcie wyjścia w góry

Gdy już zdobyłeś doświadczenie i chcesz więcej, musisz wiedzieć, że poruszanie się w eksponowanym i wysokogórskim terenie jest specyficzne. Przebywając w terenie wysokogórskim należy przestrzegać zasad bezpieczeństwa.

Nie przeceniamy swoich sił, jeśli w grupie ktoś zacznie panikować, że sobie nie poradzi, musimy spróbować go uspokoić i dodać mu pewności siebie. Poniżej znajduje się kilka zaleceń, jak zapobiegać takim sytuacjom i skutecznie je tłumić.

W przypadku zawrotów głowy spowodowanych lękiem z powodu wysokości i ekspozycji zaleca się: