Najważniejsze informacje o Starym Kościele w Zakopanem

Jednym z najcenniejszych zabytków Zakopanego jest znajdujący się przy ulicy Kościeliskiej stary, drewniany kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej. Będąc pod Tatrami warto zobaczyć na własne oczy pierwszy kościół parafialny.

Historia powstania Starego Kościółka

Stanowi on bardzo cenny okaz zabytkowej architektury drewnianej. Budynek jest z drzewa modrzewiowego, ma konstrukcje zrębowa, zamknięte prezbiterium, do którego przylega zakrystia. Dach pokryty jest gontem i zwieńczony wieżyczką z sygnaturką.

Wybudowany został w 1847 roku przez góralskich budarzy, a roboty prowadził i nadzorował cieśla Sebastian Gąsienica-Sobczyk.

Świątynia został ufundowany przez Klementynę Homolac, która również zobowiązała się do utrzymania kościoła. W latach 1850-51 z inicjatywy pierwszego proboszcza księdza Józefa Stolarczyka, kościół powiększono i dobudowano część z wieżą. W środku na podłodze widoczna jest granica pomiędzy starą a nową częścią budowli. Warto porównać wygląd kościółka na starych zdjęciach z obecnym stanem.

Wnętrze kościółka

Wewnątrz kościoła w ołtarzu głównym znajduję się kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, która od lat 30 XX wieku jest patronką świątyni. Po lewej stronie prezbiterium, nad wejściem do zakrystii znajduje się portret św. Klemensa, pierwszego patrona kościoła, który pierwotnie umieszczony był w ołtarzu głównym. Trzy ołtarze-główny i dwa boczne, wykonał ludowy rzeźbiarz Wojciech Kułach-Wawrzyńcok z Gliczarowa. Ponadto we wnętrzu zobaczmy rzeźby ludowe, drogę krzyżową wykonaną przez Ewelinę Pęksę. Jednym z cenniejszych dzieł znajdujących się w kościele, jest wizerunek św.

Pawła spadającego z konia w drodze do Damaszku. Obraz został wykonanych przez nieznanego autora. Po prawej stronie wisi drewniana tablica ku czci Józefa Stolarczyka odsłonięta w 100. rocznice śmierci proboszcza. Wychodząc z kościoła, warto zwrócić uwagę na niewielką niską ambonę, znajdująca się na lewej ścianie kościoła. To z niej ksiądz Stolarczyk wygłaszał swoje słynne kazania. Na uwagę zasługuje również podnoszona drewniana krata nad wejściem projektu Antoniego Kenara. W roku 2001 przeprowadzono gruntowny remont kościoła, zamontowano wtedy system przeciw pożarowy.

Kaplica Gąsieniców

W sąsiedztwie Starego Kościółka zobaczymy niewielką kamienną kapliczkę św. Andrzeja i Benedykta. Została wybudowana w latach 1806-1820 przez górala Pawła Gąsienicę na własnym gruncie nad Cichą Wodą. Podobno góral za młodu zbójował i wybudowanie kaplicy miało być rodzajem pokuty za grzechy z młodości. Przed powstaniem parafii w Zakopanem, odprawiali tu nabożeństwa i głosili kazania dla górali księża z Chochołowa.

Pierwszy proboszcz Zakopanego, ks. Józef Stolarczyk, odprawiał w tej kaplicy msze św. do czasu wybudowania modrzewiowego kościoła parafialnego — Starego Kościółka. Kaplica została odnowiona w roku 1946, staraniem Ks. Jana Tobolaka, proboszcza i dziekana w Zakopanem.

Kapliczka jest niewielka zbudowana z kamienia, a dach pokryty jest gontem, zwieńczony wieżyczką z sygnaturką. Wejście jest zakratowane, zaglądając do środka, możemy zobaczyć skromne wnętrze zaprojektowana przez znanego zakopiańskiego artystę Antoniego Kenara.

Obecnie kaplica jest wykorzystywana sporadycznie. Interesujący jest fakt, że pod ułożonym przed kapliczką chodniku z płaskich kamieni, pochowany został na właśnie życzenie fundator kapliczki Paweł Gąsienica wraz z żoną Reginą.

Przy kościele znajduje się najstarszy zakopiański cmentarz, tzw. Pęksów Brzyzek, gdzie spoczywają ludzie związani z Zakopanem i Podhalem, wśród nich wielu zasłużonych dla polskiej kultury. Będą w Zakopanem warto swoje kroki skierować w stronę Starego Kościoła.

---

AUTOR