Poradnik: Co zabrać i jak się przygotować do górskiej wędrówki

Piesze wycieczki górskie pozwalają przebywać w otoczeniu wspaniałego krajobrazu. To także jeden z najlepszych sposobów na przyjemnie i relaksujące spędzenie wolnego czasu. Podczas wędrówki można zostawić swoje zmartwienia daleko w tyle i zachwycać się przyrodą górska. Nie ma nic lepszego niż wspólne wycieczki z przyjaciółmi lub bliskimi.

Górskie wycieczki to same zalety

Wędrówka górska to nie wyścig, ale spokojna aktywność. Polega zanurzeniu się w górską przyrodę dająca sporo korzyści zdrowotnych, w tym sposób na kontrolowanie wagi oraz na pozbycie się stresu. Przemierzanie górskich szlakach zmniejsza także ryzyko chorób serca, nadciśnienia i cukrzycy. Przebywanie w górach to doskonały sposób na dobre samopoczuce. Ponadto wędrowanie jest prostsze, niż mogłoby się wydawać.

W tym artykule znajdziesz informacje dotyczącej pieszych wycieczek górskich. Od spakowania niezbędnych rzeczy po rady przydatne na jednodniowej wycieczce. Przy odrobinie planowania możesz cieszyć się bezpieczną, wygodną i przyjemną wędrówką.

Wycieczka będzie udana, gdy będziesz mieć odpowiedni ekwipunek i pozytywne nastawienie. Zadbaj oto by czuć się świetnie przez cały dzień wędrówki.

1. Co spakować na pierwszą wycieczkę

Na krótką wędrówkę nie trzeba zabierać zbyt wile rzeczy. W końcu podczas wycieczki będziesz nosić wszystko na swoich plecach, więc im lżejszy plecak, tym lepiej. Jednak jeżeli planujesz całodniową wycieczkę, będziesz potrzebować kilku niezbędnych rzeczy.

Oto lista sprzętu, który możesz wykorzystać, planując pakowanie:

Nawigacja

Na wycieczkę zabierz mapę, kompas lub GPS. Przez cały czas powinieneś wiedzieć, gdzie jesteś i dokąd zmierzasz. Nie wystarczy mieć ze sobą wymienionych rzeczy, trzeba także umieć z nich korzystać. Dzięki temu możesz cieszyć się wędrówką bez obawy, że się zgubisz.

Coś do picia

Woda to jedna z najważniejszych pozycji na liście ekwipunku. Bez wykraczającej ilości twój organizm nie będzie odpowiednio funkcjonować. Pamiętaj, aby nawodnić się przed wycieczką a w jej trakcie popijać wodę przez cały czas. Niezależnie od tego, czy jest zimno lub gorąco, zabranie odpowiedniej ilości wody zawsze powinno być priorytetem. Oczywiście w letnie upalne dni zabieramy jej więcej.

Odpowiednie jedzenie

Chcesz, aby wędrówka była przyjemna, dobrze, aby brzuch był napełniony. Zabierz ze sobą dodatkowe przekąski, aby cieszyć się długą wędrówką i mieć siłę na nią.

Odzież chroniąca przed deszczem

Nie zależnie od planowania pogoda może okazać się paskudna i nawet najlepsze prognozy mogą się mylić. Nie zawsze można przewidzieć nagłą burzę lub deszcz, ale zawsze powinieneś być przygotowany na taką ewentualność. Dlatego spakuj do plecaka kurtkę przeciwdeszczową lub lekkie ponczo. Ubierz się na cebulkę, będziesz mógł łatwiej dostosować dzież do zmian temperatury.

Elementy bezpieczeństwa

Idąc łatwym, dobrze utrzymanym szlakiem gdzie panuje duży ruch pieszy, teoretycznie możesz czuć się bezpiecznie. Jednak bez względu na to, dobrze spakować do plecaka gwizdek i latarkę (czołówkę). Gwizdkiem możesz próbować wezwać pomoc, a latarka pomoże poruszać się ciemności.

Podręczna apteczka

Zabierz apteczkę, do której spakuj zestaw pierwszej pomocy np. bandaże, plastry, maść z antybiotykiem, waciki, gazy oraz potrzebne leki. Warto zabrać plastry na obtarcia i odciski tzw. drugą skórę.

Ochrona przed słońcem

Zabierz ze sobą krem z filtrem przeciwsłoneczny, aby chronić skórę przed oparzeniami i promieniowaniem ultrafioletowym (UV). Nie zapomnij również o okularach przeciwsłonecznych. Używaj kremu z filtrem o szerokim spektrum działania SPF 15 lub wyższego oraz okularów, które zapewniają 99–100% ochrony przed promieniowaniem ultrafioletowym A (UVA) i B (UVB). Jeśli dużo się pocisz, nakładaj krem przeciwsłoneczny co dwie godziny.

Plecak

Wybierz plecak, który jest dla Ciebie wygodny i nie obciążaj nadmiernie pleców i ramion. Zawsze noś oba paski na ramionach i upewnij się, że plecak leży blisko ciała. Plecaki z regulowanymi pasami biodrowymi świetnie nadają się do uprawiania turystyki pieszej, ponieważ odciążają ramiona i plecy.

2. Jak ubrać się na pieszą wycieczkę

To, co ubierzesz podczas wędrówki, będzie miało znaczący wpływ na Twoje wrażenia i samopoczucie. Złe buty mogą prowadzić do obtarć i skrócenia wycieczki. Również niewygodne i ciężkie spodnie mogą być przekleństwem w upalny dzień.

Poniżej kilka wskazówek, co należy ubrać, aby zapewnić sobie wygodną wędrówkę.

Jakie spodnie nosić w trakcie wycieczki

Na pieszych wycieczkach górskich najlepiej sprawdzą się spodnie uszyte z odpowiedniego materiału. Powinny być elastyczne, dobrze oprowadzające wilgoć oraz zapewniać chłód lub ciepło w zależności od temperatury i pory roku.

Przede wszystkim powinieneś nosić spodnie, które są wygodne. Z tych powodów podczas wędrówek najlepiej unikać jeansów. Twoja ulubiona para jeansów dobra będzie na miasto, ale nie nadadzą się w góry. W zimie warto założyć legginsy lub długą bieliznę pod spodnie. Te powinny być wykonane z odprowadzającego wilgoć materiału, które zapewnią Ci suchość i wygodę.

Wybór butów turystycznych

Dobór odpowiedniej pary butów trekkingowych ma kluczowe znaczenie dla udanej wędrówki. Oto kilka czynników, które należy wziąć pod uwagę przed wyborem:

Teren

Jeśli planujesz wędrować po łagodnym terenie, lekkie buty turystyczne powinny wystarczyć. Jeśli jednak zamierzasz przemierzać trudny górzysty lub śnieżny teren, powinieneś zainwestować w bardziej wytrzymałe buty górskie.

Materiał

Syntetyczne, takie jak nylon i poliester, dobrze oprowadzają wilgoć, są lżejsze i łatwiej dostosowują się do stóp. Buty ze skóry licowej są cięższe i mniej oddychające, ale są niezwykle wytrzymałe. Doobre będą dla doświadczonych wędrowców, którzy planują wycieczki w trudnym terenie.

Rodzaje

Nisko wcięte buty są podobne do tych biegowych — są lekkie i odpowiednie dla początkujących turystów planujących wędrówki po dobrze utrzymanych szlakach. Buty o średniej cholewce zapewniają lepszą stabilizację kostki. Natomiast buty o wysokiej cholewce zapewniają najwyższy poziom stabilności. Będą dobre dla turystów, którzy planują poruszać się w trudniejszym terenie wysokogórskim.

Bez względu na rodzaj butów turystycznych, które wybierzesz, pamiętaj o tych wskazówkach:

• Noś wełniane lub syntetyczne skarpety, aby chronić stopy przed pęcherzami.
  
• Przed wyruszeniem na wędrówkę, przejdź się w nowych butach, w okolicy zamieszkania.
  
• Poszukaj butów, które zapewniają dobrą przyczepność.
  
• Na wszelki wypadek weź ze sobą zestaw plastrów.
  
• Upewnij się, że masz dużo miejsca na poruszanie palcami.
  
• Upewnij się, że buty dobrze przylegają do śródstopia, a pięta się nie porusza.
  
• Przymierz buty trekkingowe ze skarpetkami, które planujesz nosić.
  

Inne wskazówki dotyczące odzieży

Inne wskazówki dotyczące odzieży zapewniającej komfort na szlaku:

• Ubierz się warstwami
  
• Noś czapkę z daszkiem lub kapelusz przeciwsłoneczny.
  
• Noś skarpety powyżej kostki.
  
• Unikaj bawełny, ponieważ chłonie i zatrzymuje wilgoć.
  
• Spakuj dodatkową czapkę i rękawiczki.
  

Kiedy zrobi się gorąco lub zimno, możesz założyć lub ściągnąć część ubrania. Nowoczesna odzież turystyczna uszyta jest z materiałów, które są miękkie, lekkie i odprowadzają wilgoć.

3. Co jeść przed wycieczką?

Kiedy wędrujesz lub uprawiasz jakąkolwiek aktywność fizyczną, zazwyczaj musisz spożywać więcej jedzenia i wody niż zwykle. Twoje ciało potrzebuje paliwa przed i podczas wędróki, aby uzupełnić energię. Tak jak nie prowadzisz samochodu z pustym bakiem, tak nie chcesz wyruszać na szlak bez wcześniejszego jedzenia i picia.

Po wycieczce potrzebujesz również jedzenia, aby pomóc mięśniom na regenerację.

Zaleca się jedzenie na dwie godziny przed wysiłkiem. Oprócz wody, pomagającej zachować nawodnienie, Twój posiłek przed wyprawą powinien zawierać zdrowe węglowodany, np.:

• tosty pełnoziarniste,
  
• jogurt bez lub o niskiej zawartości tłuszczu,
  
• makaron pełnoziarnisty,
  
• płatki zbożowe,
  
• owoce i warzywa,
  
• brązowy ryż
  

Chociaż białko często kojarzy się z treningiem, warto unikać spożywania tłuszczów nasyconych i białek przed wędrówką. Ich trawienie trwa dłużej i może spowodować, że będziesz czuł się ospały na wycieczce. Zamiast tego skup się na spożywaniu łatwych do strawienia węglowodanów złożonych.

Białko najlepiej spożywać około 20 do 60 minut po treningu lub forsownej wędrówce, ponieważ pomaga w regeneracji i rozwoju mięśni. Pamiętaj, że to tylko ogólne zasady — najważniejsze, aby robić to, co najlepsze dla Ciebie i Twojego organizmu.

4. Ile wody i jakie jedzenie zabrać ze sobą na wycieczkę?

Jeżeli jesteś początkującym turystą, możesz nie odczuwać potrzeby picia dużej ilości wody.

Niezależnie od tego, czy wędrówka jest łatwa, czy męcząca, zawsze dobrze jest zadbać o odpowiednie nawodnienie. W trakcie wycieczki należy często popijać małymi łykami wodę.

Staraj się wypić co najmniej 0,5 l przed wyruszeniem na szlak. Noś ze sobą wystarczającą ilość wody, aby wypić około 0,5 na każdą godzinę wędrówki.

Oczywiście ilość wypitej wody uzależniona będzie od intensywności wysiłku, indywidualnych potrzeb organizmu i temperatury, w jakiej będziesz się poruszać.

Oto lista przekąsek, które są lekkie, pożywne, niepsujące się i łatwe do spożycia podczas wędrówki:

• suszone owoce
  
• batony
  
• banany
  
• warzywa suszone lub liofilizowane
  
• zboże
  

5. Jak zaplanować wycieczkę pieszą?

Planowanie wycieczki przy dużej ilości dostępnych zasobów internetowych nie powinno być problemem. Pamiętaj, aby wziąć pod uwagę te czynnik:

Znalezienie szlaku

Nie powinieneś zaczynać przygody, wskakując do samochodu i szukając szlaku wzdłuż drogi. Chociaż w odrobinie spontaniczności nie ma nic złego, lepiej wcześniej zaplanować miejsce wycieczki. Informacje dotyczące miejsca i przebiegu szlaku możesz sprawdzić w internecie.

Sieć jest pełna dobrych witryn turystycznych z przydatnymi informacjami. Z wielu dowiesz się, czy ścieżka jest łatwa, umiarkowana czy trudna, ile czasu zajmuje przejście szlaku, gdzie się zaczyna, informacje o parkingach, lokalnym transporcie i inne przydatne informacje. Dodatkowo przeglądnij mapy, które pomogą Ci zaplanować trasę.

Czas

Zadaj sobie pytanie, ile czasu ma trwać wycieczka? Czy szukasz krótkiego szlaku kilkugodzinnego? A może planujesz wędrówki od świtu do zmierzchu?

Zastanów się również, ile czasu zajmie dotarcie w miejsce rozpoczęcia wycieczki. Oprócz długości szlaków zwróć uwagę na przewyższenie, jakie będzie trzeba pokonać.

Twoja kondycja

Jeśli dopiero zaczynasz wędrować, najlepiej zacznij od krótszych i spokojniejszych szlaków. Chcąc mieć przyjemne wrażenia, dobrze jest, wybrać trasę, z którą sobie poradzisz. Jeżeli będziesz wędrować w grupie, pamiętaj, aby pomyśleć o ich poziomie sprawności.

Dystans

Według średniej tempo szybkiego marszu wynosi od 5 do 7 km na godzinę. Wszytko, poniżej 5 km na godzinę jest uważane za spokojne tempo marszu. Tak więc, jeśli znajdziesz szlak o długości 10 km, przejście go może zająć około dwóch godzin. Pamiętaj, że inne tempo będzie po płaskim terenie a inne (wolniejsze) pod górę. Na przykład strome podejście mogą spowolnić Cię do około 1,6 km na godzinę. W zależności od poziomu aktualnej kondycji możesz zacząć od krótszych dystansów i z czasem, zdecydować się na dłuższe dystanse.

Pogoda i pora roku

Zawsze sprawdzaj prognozę pogody przed wycieczką i dobierz odpowiednią odzież. Istnieje sporo dobrych aplikacji, gdzie możesz sprawdzić pogodę najbliższej okolicy. Pamiętaj, że w terenie górskim, pogoda może być inna, niż prognozowano. Przed wyjściem, sprawdź ponownie prognozę pogody, możliwe, że warunki się zmieniły. Będąc w miejscu rozpoczęcia wycieczki, sprawdź naocznie, co się dzieje na niebie. Dodatkowo planuj wyjście zgodnie z porą roku. Bez względu na Twoje umiejętności lub poziom sprawności, zawsze powinieneś unikać pokonywania nowych szlaków w ciemności.

Charakterystyka szlaku

Przed rozpoczęciem wędrówki zapoznaj się ze szlakiem, który planujesz pokonać. Przestudiuj mapą i weź pod uwagę, długość, poziom trudności, przewyższenie i ukształtowanie terenu. Pomyśl, czy zrobisz pętle, aby wrócić do miejsca, w którym zacząłeś, czy pójdziesz szlakiem kończącym się w innym miejscu. Jeżeli wybierzesz te drugą opcję, to zastanów się jak stamtąd wrócić.

Inne porady i wskazówki dotyczące wędrówek

Na wycieczkę potrzebujesz przede wszystkim wygodnych butów, wody, odpowiedniego jedzenia, plecaka i towarzysza wędrówek. Oto kilka końcowych wskazówek, o których należy pamiętać:

• Poinformuj kogoś o swoich planach i podaj przybliżony czas powrotu
  
• Zabierz tylko to, co jest niezbędne na wycieczce, aby uniknąć noszenia zbyt dużego ciężaru.
  
• Zawsze miej przy sobie wystarczającą ilość wody.
  
• Wybierz trasę, na której sobie poradzisz i daj sobie czas na przejście tych trudniejszych.
  
• Nie chodź sam i wędruj z kimś.
  
• Zabierz telefon z naładowaną baterią.
  
• Zawsze trzymaj się wyznaczonego szlaku.
  
• Porozciągaj się na pięć minut przed wędrówką.
  
• Nie podejmuj niepotrzebnego ryzyka.
  

I jeszcze najważniejsze — będąc w terenie, odłóż na bok swoje zmartwienia i ciesz się wspaniałymi widokami. Nie musisz się spieszyć, odkrywaj nowe tereny we własnym tempie.

---

AUTOR

Michał Jarząbek - Giewont

Przewodnik tatrzański — ponad 10 lat doświadczenia w oprowadzaniu po Tatrach i Zakopanem. Rodowity góral z Zakopanego i miłośnik przyrody tatrzańskiej. Przewodnictwem zajmuje się zawodowo, oprowadza grupy oraz indywidualne osoby po górach. Prywatnie pasjonat jazdy na rowerze oraz fotografii krajobrazów górskich.