Przejdź do treści

Urokliwe miejscowości u podnóża Tatr Słowackich

Przewodnik tatrzański
Opublikowane według Michał Jarząbek-Giewont w Tatry · 26 Lipiec 2018
W okresie wakacyjnym Tatry po polskiej stronie przeżywają prawdziwe oblężenie. Ciężko znaleźć miejsce, gdzie w spokoju można spacerować i podziwiać tatrzańską przyrodę. W takim przypadku dobrą alternatywą są szlaki w słowackich Tatrach. Również tutaj można zobaczyć wyniosłe  szczyty, malowniczo położone jeziora górskie, rwące potoki i wodospady górskie.

Poniżej przedstawione są miejscowości, z których można zrobić bazę wypadową w słowackie Tatry Wysokie. Większość z nich znajduje się przy Drodze Wolności, na którą wjedziemy po przekroczeniu granicy na Łysej  Polanie i możemy pojechać nią aż do Szczyrbskiego Jeziora. Droga Wolności (Cesta Slobody) ciągnie się wzdłuż podnóża Tatr Bielskich i Wysokich, łącząc wyloty dolin i poszczególnych miejscowości podtatrzańskich. Poniżej kilka  informacji o poszczególnych miejscach.

Łysa Polana (ok. 967 m)


To małe osiedle nad graniczną rzeką Białką, w miejscu, gdzie od szosy Zakopane — Morskie  Oko odgałęzia się ku wchodowi droga wiodącą na Słowację. W miejscu tym znajduje się przejście graniczne, przed mostem opuszczony budynek straży granicznej, obecnie własność Tatrzańskiego Parku Narodowego zamieniony na parking. Łysa Polana jest punktem wyjścia wycieczek do Doliny Białej Wody, jednej z najwspanialszych w całych Tatrach. Idąc szlakiem biegnącym Doliną Białej Wody, a następnie jej odgałęzieniem, Doliną Świstową, osiągniemy główną grań Tatr. Można ją przekroczyć dwojako:

przez przełęcz Polski Grzebień schodząc do schroniska „Śląski Dom” w Dolinie Wielickiej, u podnóży Gerlachu.
przed Polskim Grzebieniem na rozstaju szlaków skręcić w lewo (zielony szlak). Szlak wyprowadza na przełęcz Rohatka 2290 m, z której schodzi do  Doliny Staroleśnej, a następnie do Starego Smokowca.

Ze względu na długość i przewyższenie obydwie drogi są męczące, a wychodząc na Rohatkę, należy spodziewać się sztucznych ułatwień w postaci łańcuchów i  klamer.

Jaworzyna (1018 m)


Kościół w Jaworzynie
Niecałe 3 km od łysej Polany nieduża  osada. Położona pod zachodnim wzniesieniem Tatr Bielskich, na lewym brzegu Jaworowego Potoku, u wylotu Doliny Jaworowej. Słynie ona z pięknego położenia oraz wspaniałych widoków. Dawniej miejsce związane nie tylko z przemysłem drzewnym, lecz również hutniczym. W II połowie XVII wieku ówcześni właściciele zamku niedzickiego Horwatowie wybudowali tu hutę żelaza. Rudę żelaza wydobywano w nieodległych Koperszadach Zadnich lub dostarczano z polski.

W 1979 r. Jaworzyna wraz z częścią Tatr (Dolina Jaworowa i Białej Wody oraz część Tatr Bielskich) została kupiona przez pruskiego Księcia Christiana Hohenlohe.
Założył on tutaj nową osadę leśną, wybudował drewniany zamek myśliwski oraz drewniany kościółek z cmentarzem. W nabytych dobrach stworzył zwierzyniec dla prywatnych celów myśliwskich. Zwierzęta sprowadzał także spoza Tatr np. bizony i koziorożce. W 1936 roku dobra jaworzyńskie zostały wykupione przez państwo czechosłowackie. Punktem początku wycieczek wyruszających z Jaworzyny jest skrzyżowanie Drogi Wolności z drogą wiodąca do górnego krańca osiedla i do Doliny Jaworowej.
Można stąd przejść:

przez główną grań Tatr przez Przełęcz pod Kopa Bielską,
na Lodową Przełęcz do Doliny Pięciu Stawów Spiskich.
Przejście przez Lodową Przełęcz jest męczące, należy pokonać dużą różnicę wysokości między dnem doliny a wysoko położoną przełęczą.

Podspady (919 m)


Osiedle leśne przy Drodze Wolności między Jaworzyna Spiską a Zdziarem, po zachodniej stronie Zdziarskiej Przełęczy u północnych podnóży Małego Wierchu. W połowie XIX w. funkcjonowała tu karczma z pokojami dla gości oraz tartak dóbr niedzickich. Z Podspadów odchodzi droga do Jurgowa biegnąca wzdłuż Jaworowego Potoku. Przejście graniczne Jurgów Podspady jest dobrą alternatywą dla turytów chcących ominąć korki w okolicach Łysej Polany.

Zdziar (896 m)

Spora wieś na Spiszu leżąca wzdłuż Drogi Wolności rozciągnięta w Dolinie Zdziarskiej. Położona malowniczo pod północnymi stokami Tatr Bielskich oraz na południowych zboczach Magury Spiskiej jest największą i najstarszą wsią Tatr Wysokich. Centralna część miejscowości leży w rejonie wylotu Doliny Bielskiego Potoku. Zdziar słynie z ciekawej zabudowy, można tutaj zobaczyć charakterystyczne drewniane budownictwo. Zagrody zamknięte w czworobok z bramami  wjazdowymi, stanowią coś w rodzaju fortecy, z małym podwórkiem w środku.

Wokół kwadratowego podwórza stoją budynki gospodarcze i część mieszkalna. Atrakcją dla turystów jest ciekawy folklor zbliżony do podhalańskiego. Można tu spotkać góralskie stroje, obrzędy, polską gwarę i obyczaje.
Zdziar dzięki swojemu położeniu i dobrej komunikacji ma duże możliwości turystyczne. W lecie może stanowić atrakcyjną bazę wypadową na pobliskie szlaki tak dla piechurów, jak i amatorów jazdy na rowerze górskim. Zimą można tu uprawiać sporty narciarskie, są tu trasy narciarskie odpowiednie dla mnie zaawansowanych narciarzy.
Jedyna znakowany szlak w Tatry biegnie przez Mąkową Dolinę na Szeroką Przełęcz Bielską. Mąkowa Dolina jest jedyną doliną leżącą po północnej stronie Tatr Bielskich, udostępnioną dla turytów.

Tatrzańska Kotlina (752 m)


Malownicza  miejscowośc uzdrowiskowa położona pod zboczami Kobylego Wierchu, nad  Bielskim Potokiem. Leży przy Drodze Wolności i jest punktem wyjścia  wycieczek w Tatry Bielskie. Tatrzańska Kotlina założono po odkryciu wspaniałych stalaktytowych Jaskiń Bielskich. Za oficjalną datę odkrycia jaskini uznaje się 1981 r. Jaskinia Bielska jest najpiękniejszą i największa stalaktytową jaskinią w Tatrach. Została udostępniona do  zwiedzania 6 sierpnia 1982 r. Elektryczne oświetlenie jako jedno z  pierwszych na świecie w tego typu obiekcie, zamontowano tu 29 listopada 1896 r.

Z Tatrzańskiej Kotliny można rozpocząć wiele ciekawych wycieczek.
do Jaskini Bielskiej,
Zbójnickim Chodnikiem do Kieżmarskich Żłobów,
do Doliny Białych Stawów i na Przełęcz pod Kopą Bielska.

Łomnica Tatrzańska (886 m)

Ważny ośrodek turystyczno — wczasowy, jedno z głównych uzdrowisk po południowej stronie Tatr. Licząc od Łysej Polany, jest to pierwsza duża miejscowość wczasowo — uzdrowiskowa. Leży przy Drodze Wolności, na południowo-wschodnim zboczu Łomnicy. Znajdują się tutaj domy wczasowe, urządzenia turystyczne i sportowe  m.in. wiedzie stąd kolejka linowa na szczyt Łomnicy 2634 m, drugi co do wielkości szczyt w Tatrach.

Uzdrowisko zostało założone przez Węgrów z  końcem XIX wieku. Pierwszy hotel „Łomnica” został zbudowany w 1893 r. Tatrzańska Łomnica jest popularnym ośrodkiem sportów zimowych. Znajdują się tutaj atrakcyjne trasy zjazdowe o różnym stopniu trudności. Miejscowość jest siedziba dyrekcji TANAP-u.

Tatrzańska Łomnica jest dobrą bazą wypadową, rozpoczyna się stąd kilka tatrzańskich szlaków.
przez Matlary do Doliny Kieżmarskiej i dalej na Przełęcz pod Kopa Bielską,
do Doliny Zimnej Wody, wodospadów Zimnej Wody i dalej przez Dolinę Staroleśną na Rohatkę,
do Łomnickiego Stawu.


Stary Smokowiec (1020 m)


Kolejka na Siodełko
Najstarsze uzdrowisko po słowackiej stronie Tatr, położone u stóp Sławkowskiego Szczytu. Miejscowość jest centrum administracyjnym, gospodarczym i komunikacyjnym Tatr Wysokich oraz głównym ośrodkiem turystyki górskiej. Stanowi jedną całość z Nowym oraz Wyżnim i Niżnim Smokowcem.
Stary Smokowiec jest węzłowym punktem tras kolei elektrycznych. Ma połączenie z Popradem, Szczyrbskim Jeziorem oraz Tatrzańską Łomnicą. W Starym Smokowcu znajduje się siedziba Horskiej Służby.

Miejscowość stanowi centrum ruchu turystycznego, punktem wyjścia wycieczek turystów  jest zwykle skrzyżowanie Drogi Wolności z drogą na Siodełko. Nieco powyżej tego punktu znajduje się dolna stacja terenowej kolei linowej na Siodełko.

Szlaki turystyczne biegnące ze Starego Smokowca:
przez Siodełko do Wodospadów Zimnej Wody,
na Sławkowski Szczyt,
do Doliny Wielickiej.


Tatrzańska Polanka (1010 m)


Miejscowość uzdrowiskowa u podnóży Sławkowskiego Szczytu i Gerlachu. Tatrzańska Polanka jest punktem wyjścia wycieczek do „Śląskiego Domu”, na Polski Grzebień i na Gerlach.

Szczyrbskie Jezioro (1350 m)

Szczyrbskie Jezioro
To najwyżej położona miejscowość tatrzańska, leżąca w zachodniej części Tatr Wysokich. Odległość z Łysej Polany wynosi 55 km a z Zakopanego 78  km. Leży nad malowniczym jeziorem o takiej samej nazwie, na wielkim wypiętrzeniu morenowym. W pobliżu jeziora znajdują się hotele, domy wczasowe, punkty handlowe i usługowe.

Miejscowość jest malowniczo  położona — z jednej strony rozciąga się widok na wspaniałą panoramę Tatr z drugiej strony na odległe obszary Liptowskie oraz Niżnie Tatry. Szczyrbskie Jezioro jest ważnym miejscem turystyki letniej oraz zimowej. Znajduje się tu skocznia narciarska oraz wyciąg narciarski na Solisko.

Podobnie jak większość miejscowości podtatrzańskich, Szczyrbskie Jezioro nie ma zbyt długiej historii. Pierwszym budynkiem w tej miejscowości był domek myśliwski wybudowany w 1872 r.

Szlaki turystyczne ze Szczyrbskiego Jeziora:
do Popradzkiego Stawu,
do Trzech Studni i Podbańskiej,
przez Dolinę Młynicką na Bystrą Ławkę,
do schroniska na Solisku.


Michał Jarząbek-Giewont autor bloga
AUTOR

Przewodnik tatrzański — ponad 10 lat doświadczenia w oprowadzaniu po Tatrach i Zakopanem. Rodowity góral z Zakopanego i miłośnik przyrody tatrzańskiej. Przewodnictwem zajmuje się zawodowo. Prywatnie pasjonat jazdy na rowerze, skiturów oraz fotografii krajobrazów górskich.


Nie ma jeszcze żadnych recenzji.
0
0
0
0
0
Wróć do spisu treści