Odkryj uroki dolin słowackich Tatr Zachodnich
Opublikowane według Michał Jarząbek-Giewont w Tatry · poniedziałek 25 Cze 2018 · 8:45
Tatry Zachodnie są najbardziej rozległą częścią Tatr, ich słowacka część zajmuje obszar 292 km2. Znajduje się tutaj dużo wielkich walnych dolin podchodzących pod główny grzbiet tatrzański. Ze względu na spore oddalenie i brak dogodnej komunikacji łączącej ten rejon z Zakopanem, słowackie doliny Tatr Zachodnich są rzadko odwiedzane przez turystów z Polskich. Dzięki spokojowi, który tutaj panuje nawet w szczycie sezonu wakacyjnego, warto swoje kroki skierować do dolin leżących u naszych południowych sąsiadów.Wybierając się na Słowację, warto pamiętać, że szlaki otwarte są od 1 czerwca do 1 listopada oraz obowiązkowym ubezpieczeniu w razie nieszczęśliwego wypadku w górach.Poniżej krótka charakterystyka najważniejszych dolin słowackich Tatr Zachodnich.
Dolina Cicha
Michał Jarząbek-GiewontZwana również Dol. Cicha Liptowską jest wielką doliną walną, jedną z dwóch największych w Tatrach. Jej długość wynosi ok. 14 km a powierzchnia 52,3 km2 Podchodzi pod główną grań Tatr od Kamienistej 2121 m po Gładki Wierch 2065.W grzbiecie głównym górują nad nią: Kamienista, Smreczyński Wierch, Tomanowy Wierch Polski, Czerwone Wierchy, Suchy Kondracki Wierch, Kasprowy Wierch i Beskid (Tatry Zachodnie) oraz Skrajna i Pośrednia Turnia, Świnica, Walentkowy Wierch, Gładki Wierch (Tatry Wysokie). Dolina posiada kilka odnóg bocznych. Krajobrazowo dolina jest bardzo urozmaicona, większa część jej obszaru zbudowana jest ze skał krystalicznych.Dnem doliny płynie Cicha Woda Liptowska, od której bierze swoją nazwę dolina. W boczny jej odnogach znajdują się Tomanowe Stawki i Walentkowy Stawek.Dolina Cicha od dawna stanowiła tereny pasterskie wsi liptowskich. Na tutejszych polanach i halach od XVII do połowy XX wieku wypasano owce i woły. Z dawnych czasów pozostały liczne polany. Leżąca naprzeciwko Zakopanego, Dolina Cicha od dawna stanowiła główne przejście na słowacką stronę Tatr. Przejście wykorzystywane było przez zbójników, kłusowników oraz handlarzy. W czasie okupacji Hitlerowskiej wiódł tędy główny szlak kurierów tatrzańskich, a z końcem wojny działali tutaj partyzanci.Obecnie w dolinie znajduje się kilka znakowanych szlaków turystycznych.Dolina Kamienista
Jest dolina walna i zarazem ostatnią na wschodnim skraju Tatr Zachodnich położona w całości w ich obrębie. Jej wylot znajduje się nieopodal polany Pod Kamienistą ok. 0,5 km na zachód od słowackiej miejscowości Podbańska. Długość doliny wynosi ok. 6 km.W otoczeniu Doliny Kamienistej znajdują się ramię Kołowej, Szeroka, Kobyła. Najwyższe partie Doliny Kamienistej podchodzą pod główną grań Tatr między Błyszczem na zachodzie przez Pyszniańską Przełęcz a Kamienistą na wschodzie. Najwyższym szczytem królującym nad doliną jest Bystra 2248 m, która jest również najwyższym szczytem całych Tatr Zachodnich.Dolina Kamienista jest wąska i głęboka i pomimo prostej jednoosiowej budowy jest malownicza. Nie posiada żadnych bocznych odgałęzień ani wyodrębnionych pięter. Pod wierzchołkiem Szerokiej na wysokości 1700 m leży wysoko zawieszony, znaczny kocioł Jamy.Dnem doliny płynie Kamienisty Potok mający swoje źródła pod Pyszniańską Przełęczą na wysokości ok. 1700 m. Potok stanowi prawy dopływ Białej Liptowskiej.W dolinie znajdują się polany: Pod Kamienistą, Przed Kamienistą i Kamienista Polana. Tereny te stanowiły dawniej miejsce wypasów, które prowadzili mieszkańcy wsi Wychodna.Dnem doliny biegnie niebiesko znakowany szlak turystyczny na Pyszniańską Przełęcz. Dawniej był on używany przez myśliwych, przemytników, kupców oraz podhalańskich zbójników. W czasie drugiej wojny światowej ze szlaku korzystali tatrzańscy kurierzy.Dolina Kamienista jest zwiedzana przy okazji wycieczek na Pyszniańską Przełęcz i Bystrą.Dolina Bystra
Dolina stanowi rzadki przykład płaskodennej i płytko wciętej doliny polodowcowej. Zaczyna się na wysokości ok. 1900 m i nie podchodzi pod główny grzbiet tatrzański. Długość jej wynosi ok. 5 km, a ujście znajduje się na wysokości ok. 1080 m. Jej dno na początku wznosi się dość stromo aż do górnej granicy kosówki.Dolinę Bystrą otaczają stoki Pokrzywnika, Jeżowa, Przednia i Zadnia Kopa, Mała Bystra, Bystra, Kobyła, Szeroka.Dnem doliny płynie potok Bystra mający swoje źródła pod Bystrą i Zadnią Kopą na wysokości ponad 1800 m. Nawa potoku Bystra wywodzi się od szybkiego nurtu płynącej nim wody. Potok wpływa do Białej Liptowskiej nieopodal leśniczówki „przed Bystrą".W kotłach najwyższego piętra doliny znajdują się cztery jeziora górskie, w kotle pod Bystrą leżą tzw. Bystre Stawy a w kotle Suchy Zadek położone jest niewielkie jeziorko — Anusine Oczko.Dolina Bystra, choć łatwo dostępna i mimo swych walorów widokowych jest niezbyt licznie odwiedzana. Ze względu na spokój nawet w szczycie sezonu dolina jest warta odwiedzenia.Dolina Wąska (Dolina Raczkowa i Jamnicka)
Obok Doliny Zimnej Wody i Staroleśnej bliźniacza para dolin o układzie w kształcie litery „Y". Podchodzi ona pod główny tatrzański grzbiet między Rohaczem Płaczliwym a Błyszczem. Odgałęzienie zachodnie to Dolina Jamnicka natomiast wschodnie to Dolina Raczkowa.Obie doliny łączą się na wysokości 960 m, biegnąc wspólnym 2-kilometrowym odcinkiem, obie odnogi rozdziela wspaniała długości ok. 5,5 km grań Otargańców. Nawyższymi szczytami w otoczeniu dolin są wierzchołki Bystrej 2248 m i Raczkowej Czuby 2194 m.Zagłębienie obu odgałęzień w stosunku do otaczających grzbietów jest największe w Tatrach Zachodnich: 600-1000 m. Z trawiastych w większości stoków, zima schodzą lawiny należące do największych w całym łuku Karpat.Dol. Jamnicka
Rozpoczyna się pod Jamnicką Przełęczą na wysokości 1860 m, jej długość wynosi ok. 6,5 km aż do miejsca z połączenia z Doliną Raczkową na wysokości 960 m.W otoczeniu doliny Jamnickiej wznoszą się: Hruby Wierch, Klin, Baraniec, Rohacz Ostry i Płaczliwy, Wołowiec, Łopata, Jarząbczy Wierch, Raczkowa Czuba, Wyżnia Magura, Otargańce, Niżnia Magura.Dolina jest w dużej części dość wąska, rozszerza się pod Rohaczami i grzbietem głównym. Do dolnej i środkowej części Dol. Jamnickiej opada od zachodu pięć ogromnych lawiniastych zima żlebów.W Dolinie Jamnickiej znajdują się trzy jeziora zwane wspólnie Jamnickime Stawy. Dnem doliny płynie Jamnicki Potok, który wypływa z Niżniego Stawu Jamnickiego.Dol. Raczkowa
Opada spod Jarząbczego Wierchu, Kończystego Wierchu oraz Starorobociańskiego Wierchu z wysokości ok. 1750 m. Ciągnie się do miejsca połączenia z sąsiednią Dolina Jamnicką. Długość do połączenia z sąsiednią doliną wynosi ok. 6 km.Nad Doliną Raczką wnoszą się: Niżnia Magura, Otargańce, Wyżnia Magura, Raczkowa Czuba, Jarząbczy Wierch, Kończysty Wierch, Starorobociański Wierch, Błyszcz, Bystra, Mała Bystra, Zadnia i Przednia Kopa, Jeżowa, Keczka.Dolina Raczkowa dość wąska w dolnej i środkowej część podchodzi pod grzbiet główny dwoma kotłami. Na najwyższej górnej części w Dolinie Zadniej Raczkowej znajdują się trzy polodowcowe Raczkowe Stawy oraz kilka mniejszych. Doliną płynie Raczkowy Potok, mający swój początek w Raczkowych Stawach.W dolnej i środkowej części doliny znajdują się polany, wykorzystywane dawniej w gospodarce pasterskiej.Dolina Żarska
Jedna z mniejszych walnych dolin w Tatrach. Opada ona spod głównej grani Tatr ku liptowskim wsiom Żar i Smreczany. Nazwa doliny pochodzi od wspomnianej liptowskiej wsi Żar, jej mieszkańcy wypasali tu niegdyś owce, woły i kozy. Najwyższe piętra doliny sięgają wysokości ok. 1870 m, długość jej wynosi ok. 7 km. Z obydwu stron wznoszą się nad nią potężne masywne grzbiety. Szyty otaczające Dolinę Żarska to: Szeroka, Rosocha, Banówka, Hruba Kopa, Trzy Kopy, Rohacz Płaczliwy, Kopa, Smrek, Baraniec, Goły Wierch.Dnem Doliny Żarskiej płynie potok Smreczanka, który wpływa do Wagu w Liptowskim Mikulaszu. Swoje źródła ma w Małych Zawratach pod Żarską Przełęczą i Smrekiem.U wylotu Dolina Żarska jest wąska, rozszerzając się w miarę wysokości. Górna część doliny to dwa polodowcowe kotły: Wielkie Zawraty i Małe Zawraty.W Dolinie Żarskiej znajdują się dwa zbiorniki wodne, Stawek pod Żarską Przełęczą i Żarski Stawek.W dolinie znajduje się kilka polan do niedawna wykorzystywanych w gospodarce pasterskiej. Nieopodal wylotu Doliny Żarskiej we wschodnich zboczach ją otaczających znajduje się pozostałość po dawnym ośrodku górniczym.W dolinie na wysokości 1280 m znajduje się Żarskie Schronisko wybudowane w latach 1949-1950. Schronisko jest świetnym punktem wypadowym dla wycieczek na okoliczne szczyty i przełęcze.Dolina Jałowiecka
Duża walna dolina leżąca po południowej stronie Tatr Zachodnich. Początek jej biegnie przepastnym jarem 3-kilometrowj długości, na północny wschód od miejscowości Jałowiec. Wylot leży na wysokości 800 m najwyższy punkt w jej otoczeniu stanowi Banówka. Długość Doliny Jałowieckiej wzdłuż jej brzegu wynosi ok. 8,5 km, co czyni ją jedną z największych dolin tatrzańskich.Dolina ma wiele bocznych rozgałęzień, najwyżej położone pietra to: Kotliny i Zadnie Kotliny.Dolinę Jałowiecką wraz z jej odnogami otaczają: Babki, Kopa, Ostra, Siwy Wierch, Brestowa, Wielki Salatyn, Skrzyniarki, Spalona, Pachoł pod Banówką, Banówka, Przysłop, Kozie Grzbiety i Rosocha.W górnej części Doliny Jałowieckiej leżą dwa jeziorka tzw. Bobrowieckie Stawki — Czarny Stawek i Biały Stawek.Dnem doliny płynie Jałowiecki Potok, który poza obszarem Tatr uchodzi do sztucznego Liptowskiego Jeziora.Nazwa doliny wywodzi się od pobliskiej wsi Jałowiec, której mieszkańcy właśnie tutaj mieli swoje pastwiska. Dolina Jałowiecka jest jedna z najmniej znanych i odwiedzanych dolin tatrzańskich.Dolina Zuberska
Rozległa walna dolina leżąca na południowo — zachodnim krańcu Tatr. Jest jedyna w Tatrach dolina walna leżącą w dorzeczu rzeki Orawy. Jej powierzchnia wynosi 38 km2, co stawia ją w rzędzie trzech największych dolin tatrzańskich. Leży ona w całości na terenie Orawy. Pod względem krajobrazowym jest jedną z najpiękniejszych w całych słowackich Tatrach Zachodnich.Podziwiać tu można wspaniałe lasy, wodospady, jeziora górskie oraz przepaściste ściany skalne. W dolnej części dolina nie ma charakteru wysokogórskiego. Dopiero w krajobrazie górnych pięter przypomina wspaniałe doliny Tatr Wysokich. Dolina Zuberska ma wiele odgałęzień sięgających pod główną grań Tatr.W otoczeniu doliny znajdują się: Biała Skała, Siwy Wierch, Brestowa, Wielki Salatyn, Spalona, Pachoł, Banówka, Hruba Kopa, Trzy Kopy, Rohacz Płaczliwy i Ostry, Wołowiec, Rakoń, Grześ, Osobita.Głównym ciekiem wodnym doliny jest potok Zimna Woda Orawska, powstający po połączeniu Rohackiego Potoku i Łatanego Potoku.W środkowej części doliny znajduje się na wysokości 1015 m małe jeziorko — Stawek pod Zwierówką, jest ono najniżej położonym jeziorem w Tatrach. Również w środkowej części Doliny Zuberskiej na polanie Madajka znajduje się skansen Muzeum Wsi Orawskiej. Oprócz turystyki letniej w dolinie można uprawiać narciarstwo, znajdują się tutaj stoki narciarskie wraz z wyciągami. W dolinie stoi schronisko na Zwierówce oraz hotel turystyczny „Chata Primula”. Swoja nazwę Dolina Zuberska bierze od leżącej u jej wylotu wsi Zuberzec.Źródło:„Tatry Słowackie-przewodnik” Józef Nyka„Tatry Zachodnie Słowacja” Marian Kunicki, Tadeusz SzczerbaAUTOR
Przewodnik tatrzański — ponad 10 lat doświadczenia w oprowadzaniu po Tatrach i Zakopanem. Rodowity góral z Zakopanego i miłośnik przyrody tatrzańskiej. Przewodnictwem zajmuje się zawodowo. Prywatnie pasjonat jazdy na rowerze, skiturów oraz fotografii krajobrazów górskich.
1 recenzja
Apartamenty Zakopane
wtorek 26 Cze 2018
Doliny w Tatrach Zachodnich są wizją doskonałą dla oka, a tym którym mało widoków faktycznie ze szczerym sercem można polecić urokliwy skansen :)