Przejdź do treści

Przewodnik po Dolinie Pięciu Stawów Polskich: To warto wiedzieć!

Przewodnik tatrzański
Opublikowane według Michał Jarząbek-Giewont w Tatry · 29 Czerwiec 2017

Jedno z najwspanialszych miejsc po polskiej stronie Tatr, warte odwiedzenia o każdej porze roku. Leżące tutaj stawy z otaczającymi ich szczytami tworzą niesamowity krajobraz wysokogórski.

Dolina Roztoki


Stanowi zachodnie odgałęzienie największej i najpiękniejszej z tatrzańskich dolinDoliny Białki. Dol. Roztoki składa się ona z dwóch pięter różniących się wyraźnie pod względem krajobrazu. Dolne, uformowane na kształt głębokiego, wąskiego koryta nosi nazwę Roztoki, natomiast górne — Doliny Pięciu Stawów Polskich, która ma kształt półkolisty i wznosi się wysoko ponad górną granicą lasu, a od południa zamyka je mur głównego tatrzańskiego grzbietu.

wielki staw w dolinie 5 stawów
Cała dolina jest typowym przykładem rzeźby polodowcowej, której różne formy wyraźnie widać w krajobrazie obydwu pięter. Ślady pozostawione przez lodowce to m.in. progi dolin wiszących Buczynowej i Świstówki, kotły dolinek Pustej i Pod Kołem, podcięcia erozyjne, wygłady polodowcowe (tzw. mutony), jeziora polodowcowe i wały moren. Długość całej doliny liczona od jej wylotu do Doliny Białki po grzbiet główny Tatr wynosi ok. 7,5 km, powierzchnia piętra dolnego 6,5 km2, górnego 7,3 km2

Palenica Białczańska jest najdogodniejszym i najczęściej wybieranym miejscem rozpoczynającym wycieczkę do Doliny Pięciu Stawów Polskich. Nazwa polany  — „Palenica” związane jest ze sposobem uzyskiwania miejsca po wypas owiec i bydła. Wypalanie i karczowanie lasu było najszybszym sposobem na zdobycie nowych pastwisk. Stąd asfaltową drogą szlak prowadzi do Wodogrzmotów Mickiewicza, trzech malowniczych wodospadów utworzonych na potoku Roztoka.

Nazwa „wodogrzmoty” powstała z powodu huku (grzmotu) spadającej nim wody w szczególności podczas mocnych opadów. Imię Adama Mickiewicza Wodogrzmotom nadało w 1891 roku Towarzystwo Tatrzańskie, z okazji sprowadzenia rok wcześniej prochów Wieszcza z Francji do Polski. Ze względu trudnego dostępu wodospady dawniej były rzadko oglądane.

Pierwszym turystą, który dotarł tu ze znakomitym przewodnikiem Maciejem Sieczką, był Walery Eljasz Radzikowski w 1879 roku. W 1900 roku nad wodospadami zbudowano most podczas budowania nowej drogi jezdnej do Morskiego Oka, w 1966 r. został poszerzony. Budowa szosy oraz mostu sprawiły, że Wodogrzmoty Mickiewicza są jednymi z najczęściej oglądanych wodospadów w Tatrach. Z mostu można podziwiać tylko Pośredni Wodogrzmot, powyżej huczy Wyżni Wodogrzmot stąd niewidoczny. Górną krawędź Niżniego można zobaczyć, schodząc nieco poniżej mostu. Największe z kaskad osiągają wysokość 8-10 m.

przewdni staw Dolina Pięciu Stawu Polskich
Tuż za mostem odchodzi wąska, na początku stroma ścieżka prowadząca w głąb Doliny Roztoki. Ta malownicza dolina ograniczona jest z jednej strony masywem Wołoszyna, a z przeciwległej Czubą, Opalonym i Świstówką. Przedstawia głęboki, ponad czterokilometrowy rów, o bystrym spadku i zawieszonych nad nią urwistych stokach. Zamykają ją z obu stron wielkie granitowe rygle. Dnem doliny płynie potok Roztoka, który u wylotu w dole tworzy spienione kaskady Wodogrzmotów.

W Dolinie Roztoki często występują śnieżne i kamienne lawiny opadające z podciętych stoków Świstówki oraz urwistych żlebów Wołoszyna. Dolina głównie porośnięta jest zwartym lasem, a w wyższej partii kosodrzewiną. Można tutaj zobaczyć w nietkniętym stanie pierwotne lasy urwiskowe, rosnące w najbardziej niedostępnych skałach Wołoszyna, na bardzo stromych pólkach skalnych rosną okazałe skupiska limb. W górnoreglowych lasach Wołoszyna i Roztockiej Czuby swoje ostoje mają rysie oraz niedźwiedzie.

Szlak do doliny 5 Stawów Polskich


stawy w górach
Szlak prowadzący dnem doliny prowadzi równolegle do potoku Roztoka. Z początku po stronie położonej z południa Czuby, następnie, po przejściu przez mostek na drugą stronę, pod stokami Wołoszyna. W środkowej części doliny szlak przechodzi przez polanę Nowa Roztoka. Miejsce niegdyś wykorzystywane przez krowiarzy znajduje się w tym miejscu szopa krowiarska wyremontowana 1986 roku.

Od tego miejsca ścieżka po przekroczeniu potoku zaczyna się wznosić ponad górną granicę lasu. Coraz bardziej pojawia się wszechobecna kosodrzewina, przetkana gęsto jarzębiną.

Z lewej strony odchodzi zakosami szlak wyprowadzający bezpośrednio do schroniska położonego nad północnym brzegiem Przedniego Stawu. Drewniano — kamienny budynek został wybudowany w latach 1949-53 i jest najwyżej położonym schroniskiem w Tatrach Polskich. Pomimo sporej kubatury schronisko jest wspaniale wpasowane w otaczający krajobraz.

Wielka Siklawa


wielka siklawa
Nieopodal rozejścia się szlaków stoi dolna stacja kolejki towarowej zaopatrującej schronisko. Warto wybrać drogę na wprost, gdzie po chwili rozpoczyna się podejście długiego progu skalnego. Po pewnym czasie ścieżka podchodzi pod wspaniały wodospad zwany Wielką Siklawą.

Ten najpotężniejszy z tatrzańskich wodospadów opada pod kątem 30 stopni, z ponad 70-metrowego Stawiarskiego progu do Doliny Roztoki. W czasie wiosennych roztopów oraz przy dużych opadach Wielka Siklawa prezentuje się szczególnie pięknie, rozbijając się z łoskotem na dnie doliny. Wodospad tworzy potok Roztoka 120 m od miejsca, gdzie wypływa z Wielkiego Stawu.

Powyżej wodospadu szlak przebiega przez tzw. Danielki, wygładzone skały nazwane tak po śmiertelnym wypadku znakomitego przewodnika tatrzańskiego — Jana Gąsienicy Daniela. Tragedia miała miejsce w grudniu 1924 r., przewodnik ratując swego klienta, poślizgnął się na oblodzonych skałach. Powyżej Roztoka przechodzi stromym progiem Wielkiej Siklawy w Dolinę Pięciu Stawów Polskich.

Dolina 5 Stawów Polskich


Położona w Tatrach Wysokich Dolina Pięciu Stawów Polskich jest górnym piętrem Doliny Roztoki. To ogromny kocioł skalny, w którym znajdują się wspaniałe jeziora górskie, to właśnie od nich bierze nazwę ta piękna dolina. Wbrew nazwie znajduje się tu sześć dużych zbiorników wodnych, a powierzchnia jeziorna jest największa w Tatrach.

W dolinie znajdują się następujące większe zbiorniki wodne:


jeziora w Tatrach
Wielki Staw — najgłębszy (79 m) i drugie co do wielkości, po Morskim Oku jezioro w Tatrach. Wole Oko leżące pod Gładką Przełęczą, które jest najmniejsze i najpłytsze. Najwyższe z jezior w dolinie, Zadni Staw położony jest na wysokości 1890 m, czyli niespełna 5 metrów poniżej wierzchołka Giewontu. Pozostałe to Mały Staw, Przedni Staw i Czarny Staw.

Dolna w całości leży powyżej górnej granicy lasu, dolne partie doliny prosta kosodrzewina, bądź powstałe po jej wypaleniu jałowe łąki. W dawnych czasach na tym terenie intensywnie był prowadzony wypas, pozostałością tych czasów jest stojący do tej pory kamienny szałas pasterski. Dolina jest jednym z obszarów w Polsce o największej sumie opadów.

Piękny wysokogórski krajobraz zawdzięcza dolina m.in. dużym różnicą wysokości, np. różnica między poziomem tafli Wielkiego Stawu i szczytem Świnicy wynosi 636 m. Górne piętra doliny zamieszkują zwierzęta typowe dla Tatr, są nimi świstak i kozica.

Pięcistawy otaczają:
Opalony Wierch, Miedziane, Liptowskie Mury, Gładki Wierch, Walentkowy Wierch, Świnica, Zamarła Turnia, Kozie Czuby i Kozi Wierch.

Z Doliny 5 Stawów prowadzi wiele popularnych szlaków na okoliczne szczyty i przełęcze:


  • przez Szpiglasową Przełęcz nad Morskie Oko,
  • przez Zawrat na Świnicę,
  • na Kozią Przełęcz,
  • na Kozi Wierch,
  • na Przełęcz Krzyżne.


Nie ma jeszcze żadnych recenzji.
0
0
0
0
0
Wróć do spisu treści